IIS چیست ؟

IIS چیست ؟ این سوال یکی از سوالاتی است که همواره پرسیده می‌شود. IIS مخفف عبارت Internet Information Services  است و نوعی نرم‌افزار سرور وب است که توسط شرکت مایکروسافت توسعه داده شده است. IIS به عنوان یک سرور وب برای اجرای اپلیکیشن‌های وب و ارائه صفحات وب به مرورگرهای کاربران استفاده می‌شود. این نرم‌افزار معمولاً بر روی سیستم‌عامل ویندوز نصب می‌شود و به شما امکان می‌دهد تا وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های تحت وب خود را در سرورهای ویندوز مدیریت کنید.

IIS قابلیت اجرای انواع اسکریپت‌ها و زبان‌های برنامه‌نویسی وب مختلف را داراست که از آن جمله می‌توان به ASP.NET، PHP، Python، و غیره اشاره کرد. همچنین، این نرم افزار سرور وب امکان تنظیم و مدیریت ویژگی‌های امنیتی مختلفی را برای حفاظت از وب‌سایت‌ها و اطلاعات مهم فراهم می‌کند.

با استفاده از این نرم‌افزار سرور وب، می‌توانید وب‌سایت‌های استاتیک و دینامیک را میزبانی کرده، خدمات وب، ایمیل و بسیاری دیگر از ویژگی‌های مرتبط با وب را ارائه دهید. این سرور وب به عنوان یکی از اصلی‌ترین نرم افزارهای ارتباطی بین سرور و مرورگر وب در سیستم‌های ویندوز عمل می‌کند و به توسعه‌دهندگان و مدیران سیستم‌های وب ابزارهایی را برای مدیریت و ارتقاء خدمات وب ارائه می‌دهد.

IIS با کدام زبان‌های برنامه‌نویسی و فریم‌ورک‌ها کار می‌کند؟

در ادامه صحبت پرداختن به سوال IIS چیست ، ممکن است این موضوع مطرح شود که این نرم افزار با کدام زبان‌های برنامه‌نویسی کار می‌کند؟! این نرم‌افزار سرور وب با انواع زبان‌های برنامه‌نویسی و فریم‌ورک‌های وب مختلف کار می‌کند. این قابلیت به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا وب‌سایت‌ها و برنامه‌های وب خود را با زبان‌ها و فریم‌ورک‌هایی که به دلخواهشان است توسعه دهند. برخی از زبان‌ها و فریم‌ورک‌های معروف که با این نرم‌افزار سرور وب کار می‌کنند عبارتند از:

• NET: ASP.NET یک فریم‌ورک است که توسط مایکروسافت داده شده است و به طور اصلی با IIS سازگار است. توسعه‌دهندگان ASP.NET می‌توانند از زبان‌های برنامه‌نویسی C# یا VB.NET برای توسعه برنامه‌های وب استفاده کنند.
• PHP: IIS می‌تواند اسکریپت‌ها و برنامه‌های نوشته شده به زبان PHP را اجرا کند. برای این کار، باید ماژول PHP را بر روی سرور IIS نصب کنید.
• Python: IIS از اجرای برنامه‌های وب نوشته شده به زبان Python نیز پشتیبانی می‌کند. برای این منظور، می‌توانید ماژول‌های مربوط به Python را بر روی سرور IIS نصب کنید.
• js: IIS قادر به پشتیبانی از اجرای برنامه‌های وب تحت Node.js است. با نصب و پیکربندی ماژول‌های مورد نیاز، می‌توانید برنامه‌هایی که با استفاده از Node.js نوشته شده‌اند را بر روی IIS اجرا کنید.
• Ruby: با استفاده از ماژول‌های مخصوص، می‌توانید برنامه‌های وب نوشته شده به زبان Ruby را بر روی IIS اجرا کنید.

نحوه پردازش درخواست‌‌ها در IIS

در ادامه پرداختن به سوال IIS چیست  ، بهتر است نگاهی به نحوه پردازش درخواست‌ها در IIS داشته باشیم. همانطور که متوجه شده‌اید IIS به عنوان یک سرور وب درخواست‌های وب را از مرورگرها و دیگر دستگاه‌ها می‌پذیرد و به پردازش و اجرای آنها می‌پردازد. در ادامه، نحوه پردازش درخواست‌ها در IIS را توضیح می‌دهیم:

• دریافت درخواست: وقتی که کاربر یک URL را در مرورگر وارد می‌کند یا به یک منبع وب دسترسی می‌یابد، درخواست HTTP به سرور IIS ارسال می‌شود. این درخواست شامل اطلاعاتی مانند نوع درخواست (GET، POST، و غیره)، URL مقصد، هدرها و داده‌های درخواست است.
• تجزیه و تحلیل درخواست: IIS ابتدا درخواست را تجزیه و تحلیل می‌کند تا اطلاعات مهمی مانند مسیر درخواست URL، نوع درخواست GET یا POST، پارامترهای درخواست، و سایر مشخصات را استخراج کند.
• انتخاب منبع وب: بر اساس اطلاعات موجود در درخواست و تنظیمات موجود در IIS، سرور تصمیم می‌گیرد که کدام منبع وب (مانند یک صفحه HTML، یک اسکریپت دینامیک، یک تصویر، و غیره) باید برای پاسخ به درخواست مورد استفاده قرار گیرد.
• پردازش درخواست: سرور IIS در این مرحله به پردازش درخواست می‌پردازد. اگر درخواست یک صفحه HTML است، ممکن است محتوای HTML از یک فایل ذخیره شده در سرور خوانده شود و به مرورگر ارسال شود. اگر درخواست یک اسکریپت دینامیک است (مانند NET یا PHP )، سرور IIS اسکریپت را اجرا می‌کند و نتیجه را به مرورگر ارسال می‌کند.
• تولید پاسخ: پس از پردازش درخواست، سرور IIS یک پاسخ HTTP ایجاد می‌کند. این پاسخ شامل کدهای وضعیت HTTP مانند 200 OK یا 404، هدرهای HTTP مانند Content-Type و Location و محتوای درخواست (مانند محتوای صفحه وب) است.
• ارسال پاسخ: سرور IIS پاسخ را به مرورگر یا دستگاه درخواست‌کننده ارسال می‌کند. مرورگر سپس پاسخ را تجزیه و تحلیل کرده و صفحه وب را نمایش می‌دهد.

ویژگی‌های وب سرور IIS

اکنون ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که IIS چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ همانطور که می‌دانید وب‌سرور IIS (Internet Information Services) از مایکروسافت یکی از محبوب‌ترین وب‌سرورها در جهان است و امکانات گسترده‌ای را ارائه می‌دهد. در ادامه، به برخی از ویژگی‌های اصلی وب‌سرور IIS اشاره شده است:

• پشتیبانی از چندین زبان برنامه‌نویسی: IIS از زبان‌های برنامه‌نویسی متنوعی مانند NET، PHP، Python، Node.js و Ruby پشتیبانی می‌کند. این ویژگی به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که با زبان‌های دلخواه خود برنامه‌های وب بنویسند.
• پشتیبانی از استانداردهای وب: IIS از استانداردهای وبی مانند HTTP، HTTPS (SSL/TLS)، XML، WebSockets، وغیره پشتیبانی می‌کند. این ویژگی‌ها ارتقاء امنیت و عملکرد وب‌سایت‌ها را فراهم می‌کنند.
• مدیریت امنیتی: IIS دارای امکانات مدیریت امنیتی قوی است که از جمله آنها می‌توان به تأیید هویت (Authentication)، مجوزها (Authorization)، SSL/TLS برای رمزنگاری ارتباطات، فایروال وب، و حفاظت در برابر حملات امنیتی اشاره کرد.
• مدیریت کارایی: IIS دارای ابزارها و تنظیماتی برای بهبود عملکرد وب‌سایت‌ها است، از جمله توانایی فشرده‌سازی محتوا Content Compression، کش‌گذاری Caching، توانایی مقیاس‌پذیری و توزیع بار Load Balancing و ایجاد پایگاه داده‌های جلسه برای مدیریت وضعیت کاربران.
• پایگاه داده‌های SQL Server: IIS از ادغام کارآمد با پایگاه داده‌های Microsoft SQL Server به منظور انجام عملیات داده‌ای پیشرفته پشتیبانی می‌کند.
• تعامل با سیستم‌های دیگر: این وب‌سرور امکان ارتباط با سیستم‌ها و خدمات دیگری را فراهم می‌کند که از آن جمله می‌توان به اتصال به خدمات Active Directory، تکنولوژی‌های مبتنی بر RESTful و ایجاد وب‌سرویس‌ها اشاره کرد.
• پشتیبانی از HTTP/2: IIS از پروتکل HTTP/2 پشتیبانی می‌کند که عملکرد وب را بهبود می‌بخشد و انتقال داده‌ها را به صورت موازی و بهینه‌تر انجام می‌دهد.
• ادغام با ابزارهای مدیریت و مانیتورینگ: IIS امکان ادغام با ابزارهای مانیتورینگ مانند Microsoft System Center و ابزارهای مدیریتی دیگر را داراست تا مدیران بهبود عملکرد وب‌سایت‌ها را نظارت کنند.
• پشتیبانی از Docker و Kubernetes: IIS با افزودن ماژول‌های مخصوص Docker و Kubernetes، از مدیریت و استقرار محیط‌های وب مبتنی بر این تکنولوژی‌ها پشتیبانی می‌کند.
• قابلیت‌های مقیاس‌پذیری: IIS امکان مقیاس‌پذیری افقی Horizontal Scaling با استفاده از توزیع بار Load Balancing  را فراهم می‌کند تا وب‌سایت‌ها در مواجهه با ترافیک بالا به خوبی عمل کنند.

انواع نسخه‌های IIS

اکنون در ادامه پرداختن به سوال IIS چیست باید به نسخه‌های آن اشاره کنیم. در ادامه، تعدادی از نسخه‌های معروف IIS آورده شده‌اند:

• IIS 1.0 (1996): این ورژن نخستین نسخه عمومی از IIS برای ویندوز NT Server منتشر شد و به عنوان یک بستر برای اجرای وب‌سایت‌های استاتیک استفاده می‌شد.
• IIS 2.0 (1996): این نسخه در مقایسه با نسخه 1.0 بهبودهایی داشت و از ویژگی‌هایی مانند پشتیبانی از CGI و اجازه دسترسی به پایگاه‌های داده از طریق ODBC پشتیبانی می‌کرد.
• IIS 3.0 (1997): این نسخه با ویژگی‌های جدیدی مانند پشتیبانی از ASP (Active Server Pages) بهبود یافت و امکان ایجاد صفحات دینامیک و اجرای اسکریپت‌های سمت سرور را فراهم می‌کرد.
• IIS 4.0 (1999): این نسخه با افزودن پشتیبانی از Active Directory و اجازه دسترسی به برنامه‌ها و پوشه‌ها با استفاده از دستورات ACL بهبود یافت.
• IIS 5.0 (2000): این نسخه به عنوان قسمتی از ویندوز 2000 عرضه شد و دارای امکانات مانند پشتیبانی از WebDAV و افزایش پایداری بود.
• IIS 6.0 (2003): با عرضه ویندوز Server 2003، IIS 6.0 با بهبود‌های امنیتی و پایداری به بازار آمد. این نسخه شامل امکاناتی مانند پیکربندی هسته‌های جداگانه برای هر وب‌سایت و قابلیت‌های مربوط به امنیت و حفاظت بیشتر بود.
• IIS 7.0 (2008): با وارد شدن به دنیای ویندوز Server 2008 و ویندوز Vista، IIS 7.0 با معماری جدیدی به نام Integrated Pipeline و مفهوم Modules بهبود یافت.
• IIS 7.5 (2009): این نسخه بهبود‌هایی در کارایی و قابلیت‌های مدیریتی داشت و برای ویندوز 7 و ویندوز Server 2008 R2 منتشر شد.
• IIS 8.0 (2012): با عرضه ویندوز Server 2012، IIS 8.0 با امکاناتی مانند پشتیبانی از WebSocket و Dynamic IP Restriction بهبود یافت.
• IIS 8.5 (2013): این نسخه با اضافه شدن قابلیت Dynamic Site Activation و پیکربندی‌های بهبود یافته مدیریتی برای وب‌سرور ارتقاء یافت.
• IIS 10.0 (2016): این نسخه با ویندوز Server 2016 عرضه شد و ویژگی‌هایی مانند HTTP/2 و Let’s Encrypt برای SSL/TLS فراهم آورد.

سخن پایانی

تا به اینجا تلاش کردیم به سوال IIS چیست بپردازیم.  همانطور که متوجه شده‌اید IIS مخفف عبارت Internet Information Services  است و نوعی نرم‌افزار سرور وب است که توسط شرکت مایکروسافت توسعه داده شده است. IIS به عنوان یک سرور وب برای اجرای اپلیکیشن‌های وب و ارائه صفحات وب به مرورگرهای کاربران استفاده می‌شود.