راهکاری نوین برای مقابله با تهدیدات سایبری
امروزه تهدیدات سایبری یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های سازمان‌ها در سراسر جهان هستند. این تهدیدات از حملات فیشینگ و بدافزارها گرفته تا حملات پیچیده‌تر مانند نفوذهای داخلی و حملات APT (Advanced Persistent Threat) را شامل می‌شوند. در پاسخ به این چالش‌ها، استفاده از مدل‌های امنیتی نوین بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. یکی از این مدل‌های پیشرفته که به‌ویژه در سال‌های اخیر مورد توجه گسترده قرار گرفته، مدل امنیتی Zero Trust است که در آن هیچ‌چیز به طور پیش‌فرض قابل اعتماد نمی‌باشد.
مدل Zero Trust به معنای «اعتماد صفر» است و مفهومی انقلابی را در حوزه امنیت سایبری معرفی می‌کند. این مدل به طور اساسی بر این اصل استوار است که هیچ فرد، سیستم یا دستگاهی را نمی‌توان به طور پیش‌فرض قابل اعتماد دانست. در حقیقت، حتی اگر یک کاربر یا دستگاه از داخل شبکه سازمانی باشد، باز هم باید هویت آن بررسی شود و دسترسی‌های آن به دقت مدیریت گردد.
چرا مدل Zero Trust اینقدر مهم است؟
قبل از اینکه بخواهیم به نحوه پیاده‌سازی و مزایای مدل Zero Trust بپردازیم، بهتر است ابتدا درک کنیم که چرا این مدل در دنیای امروز اینقدر اهمیت دارد. برخی از دلایل زیر نشان می‌دهند که چرا Zero Trust یک ضرورت است:
1. افزایش حملات پیچیده و هویتی
حملات سایبری امروزی دیگر صرفاً به نفوذ به شبکه‌ها محدود نمی‌شوند. هکرها به راحتی می‌توانند هویت‌ها را جعل کرده و به منابع حساس دسترسی پیدا کنند. برای مثال، حملات فیشینگ و تهدیدات داخلی می‌توانند با جعل هویت یا بهره‌برداری از اطلاعات سرقت‌شده منجر به دسترسی به سیستم‌ها و داده‌های حساس شوند. مدل Zero Trust با بررسی مداوم و چندلایه هویت‌ها، دسترسی‌ها و رفتارها، به سازمان‌ها کمک می‌کند که حتی در صورت نفوذ هکرها، جلوی آسیب‌های بیشتر را بگیرند.
2. چالش‌های مربوط به کار از راه دور و محیط‌های ابری
با گسترش استفاده از خدمات ابری و کار از راه دور، مرزهای شبکه‌ها به شدت تغییر کرده‌اند. سیستم‌های امنیتی قدیمی که به امنیت دیوار آتش (Firewall) و شبکه داخلی وابسته بودند، دیگر کارایی لازم را ندارند. Zero Trust، با برطرف کردن این مشکلات و تأکید بر احراز هویت و مدیریت دسترسی دقیق، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا امنیت داده‌ها و کاربران را حتی در محیط‌های ابری و از راه دور حفظ کنند.
3. کنترل دقیق دسترسی‌ها و به حداقل رساندن ریسک‌ها
مدل Zero Trust با محدود کردن دسترسی‌ها تنها به منابعی که هر فرد یا دستگاه به آن‌ها نیاز دارد، می‌تواند ریسک‌های احتمالی ناشی از دسترسی‌های غیرضروری و گسترده را کاهش دهد. این کار باعث می‌شود تا حتی در صورت نفوذ به بخشی از شبکه، دسترسی‌های دیگر به منابع حساس همچنان محافظت شوند.
مدل Zero Trust چگونه کار می‌کند؟
مدل Zero Trust به‌طور کلی به این معنی است که هیچ‌چیز در سیستم و شبکه شما به طور پیش‌فرض قابل اعتماد نیست. این مدل بر اساس پنج اصل اساسی بنا شده است که در اینجا هر یک را به تفصیل توضیح می‌دهیم:
1. اصول «عدم اعتماد» (Never Trust, Always Verify)
در مدل Zero Trust هیچ سیستم یا فردی از پیش قابل اعتماد نیست. برخلاف مدل‌های امنیتی قدیمی که دسترسی‌ها را فقط بر اساس موقعیت جغرافیایی، آی‌پی یا اینکه یک دستگاه داخل یا خارج شبکه است، اعطا می‌کنند، این مدل هر گونه درخواست دسترسی را باید به دقت بررسی و تأیید کند.
چگونه کار می‌کند؟
- احراز هویت کاربران: هر کاربر یا دستگاه باید هویت خود را در هر درخواست دسترسی احراز کند. حتی اگر یک کاربر از داخل سازمان درخواست دسترسی کند، باید گواهینامه‌های احراز هویت را دوباره تأیید کند.
- نظارت بر رفتارها: نه‌تنها درخواست‌های اولیه، بلکه رفتارهای کاربر در حین استفاده از منابع نیز باید به دقت بررسی شوند تا اطمینان حاصل شود که دسترسی به‌طور صحیح و منطبق با سیاست‌ها صورت می‌گیرد.
2. مدیریت دقیق دسترسی‌ها و احراز هویت (Least Privilege and Authentication)
در مدل Zero Trust، کمترین دسترسی (Least Privilege) وجود دارد. این مفهوم به این معناست که هر کاربر یا دستگاه فقط به منابع و اطلاعاتی دسترسی پیدا می‌کند که برای انجام کار خاص خود به آن نیاز دارد.
چگونه کار می‌کند؟
- تعیین سطوح دسترسی: به جای اینکه یک دسترسی گسترده و عمومی به همه منابع داده شود، دسترسی‌ها فقط به همان مقدار که برای انجام وظیفه خاص ضروری است، اعطا می‌شوند.
- احراز هویت چندعاملی (MFA): برای تقویت امنیت، از احراز هویت چندعاملی (MFA) استفاده می‌شود. این سیستم علاوه بر کلمه عبور، از روش‌های اضافی مانند کد ارسال‌شده به گوشی یا احراز هویت بیومتریک برای تأیید هویت کاربر استفاده می‌کند.
3. مراقبت و نظارت مداوم (Continuous Monitoring)
نظارت پیوسته ویژگی کلیدی مدل Zero Trust است. در این مدل، تمام فعالیت‌های کاربران و دستگاه‌ها باید به طور مداوم نظارت شوند تا تهدیدات شناسایی شده و به سرعت واکنش نشان داده شود.
چگونه کار می‌کند؟
- شناسایی فعالیت‌های غیرعادی: ابزارهای نظارتی می‌توانند فعالیت‌های مشکوک مانند ورود به سیستم در ساعات غیرمعمول یا دسترسی به منابع حساس که معمولاً به آن‌ها دسترسی نداشته‌اند، شناسایی کنند.
- تجزیه و تحلیل و پاسخ فوری: داده‌های جمع‌آوری‌شده از فعالیت‌ها به طور مستمر تجزیه و تحلیل می‌شوند تا تهدیدات شناسایی شده به سرعت شبیه‌سازی شوند و اقدامات اصلاحی به موقع انجام شود.
4. تفکیک شبکه (Micro-Segmentation)
در این مدل، شبکه به بخش‌های کوچکتری به نام Micro-Segments تقسیم می‌شود. این بخش‌ها به طور مستقل از یکدیگر نظارت و محافظت می‌شوند و این کار از گسترش حملات در صورت نفوذ به یکی از بخش‌ها جلوگیری می‌کند.
چگونه کار می‌کند؟
- تقسیم‌بندی منابع حساس: بخش‌هایی که داده‌های حساس دارند، مانند پایگاه‌های داده مالی یا اطلاعات مشتری، به بخش‌های مجزای شبکه منتقل می‌شوند تا دسترسی به آن‌ها محدود و فقط از طریق کانال‌های امن قابل دسترسی باشد.
- کنترل دقیق دسترسی: در صورت حمله به یکی از بخش‌های شبکه، حمله به سایر بخش‌ها محدود خواهد شد. این ویژگی می‌تواند باعث کاهش ریسک و محافظت از اطلاعات حساس شود.
5. پایش مداوم (Continuous Monitoring)
این اصل به‌طور خاص به اهمیت نظارت دائمی و تجزیه‌وتحلیل تمامی فعالیت‌ها و درخواست‌ها اشاره دارد. در Zero Trust، برخلاف مدل‌های قدیمی، فقط زمانی که درخواستی از کاربر ارسال می‌شود، احراز هویت نمی‌شود، بلکه هر درخواست، هر رفتار، و حتی تغییرات در تنظیمات سیستم به‌طور مداوم تحت بررسی قرار می‌گیرند.
چگونه کار می‌کند؟
- داده‌های ورودی و خروجی تحت نظارت: تمام داده‌های ورودی و خروجی، خواه از سوی کاربران و خواه از سوی دستگاه‌ها، به‌طور دائم نظارت می‌شوند تا مطمئن شویم هیچ فعالیت مشکوکی در حال انجام نیست.
- به‌روزرسانی مداوم سیاست‌های امنیتی: با توجه به اطلاعات جمع‌آوری‌شده، سیاست‌های امنیتی به‌طور مداوم به‌روز می‌شوند تا در صورت بروز تهدیدات جدید، بتوان به سرعت از آن‌ها پیشگیری کرد.
مزایای استفاده از Zero Trust
مدل Zero Trust مزایای بسیاری دارد که به صورت خاص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. کاهش تهدیدات داخلی
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای بسیاری از سازمان‌ها، تهدیدات داخلی است. هکرهایی که به روش‌های مختلف مانند فیشینگ یا بهره‌برداری از اطلاعات حساب‌های کاربری وارد سازمان می‌شوند، می‌توانند آسیب‌های زیادی به منابع حساس وارد کنند. با پیاده‌سازی Zero Trust، امکان شناسایی و محدود کردن این تهدیدات به حداقل می‌رسد.
2. افزایش امنیت داده‌ها
با پیاده‌سازی Zero Trust، تمامی دسترسی‌ها به داده‌ها و منابع حساس باید تحت تأیید قرار گیرد. این مدل به سازمان‌ها کمک می‌کند تا از سرقت یا دسترسی غیرمجاز به داده‌ها جلوگیری کنند و امنیت اطلاعات خود را افزایش دهند.
3. کاهش خطرات ناشی از کار از راه دور
کارکنان از راه دور و استفاده از دستگاه‌های شخصی (BYOD) می‌تواند به یک چالش امنیتی بزرگ تبدیل شود. مدل Zero Trust با مدیریت دقیق دسترسی‌ها و نظارت مداوم، اطمینان حاصل می‌کند که کار از راه دور هیچ‌گونه تهدیدی برای امنیت سازمان نداشته باشد.
4. مناسب برای محیط‌های ابری
مدل Zero Trust به راحتی با سیستم‌های ابری سازگار است. سازمان‌ها می‌توانند منابع خود را در محیط ابری مدیریت کرده و از آن‌ها به صورت امن استفاده کنند، بدون اینکه نگرانی‌ای بابت امنیت دسترسی‌ها و داده‌ها داشته باشند.
چالش‌های پیاده‌سازی Zero Trust
همانطور که هر مدل امنیتی مزایا و معایب خاص خود را دارد، پیاده‌سازی Zero Trust نیز ممکن است با چالش‌هایی همراه باشد:
1. هزینه‌های اولیه
پیاده‌سازی مدل Zero Trust به سرمایه‌گذاری اولیه زیادی نیاز دارد، به ویژه در زمینه تهیه نرم‌افزارهای امنیتی و سخت‌افزارهای مربوط به نظارت و مدیریت هویت.
2. پیچیدگی در پیاده‌سازی
اجرای این مدل به دلیل پیچیدگی‌های ساختاری و نیاز به هماهنگی دقیق بین تمام قسمت‌های سازمان، می‌تواند زمان‌بر باشد.
3. نیاز به آموزش کارکنان
برای موفقیت در پیاده‌سازی Zero Trust، نیاز به آموزش کارکنان در زمینه‌های مختلف امنیت سایبری وجود دارد تا آن‌ها با شیوه‌های جدید امنیتی آشنا شوند و از خطاهای انسانی جلوگیری شود.
نتیجه‌گیری
مدل Zero Trust به عنوان یک رویکرد نوآورانه در زمینه امنیت سایبری، توانسته است جایگاه ویژه‌ای در دنیای فناوری پیدا کند. این مدل با استفاده از اصولی همچون عدم اعتماد به هیچ فرد یا سیستمی و نظارت مداوم بر فعالیت‌ها، می‌تواند به طور مؤثری از سازمان‌ها در برابر تهدیدات سایبری حفاظت کند. هرچند که پیاده‌سازی آن به منابع و زمان زیادی نیاز دارد، اما در بلندمدت، می‌تواند امنیت داده‌ها و سیستم‌ها را به طور چشمگیری افزایش دهد.
در صورت تمایل برای تهیه سرور ابری ساعتی با ما در ارتباط باشید.
