DHCP چیست و چگونه کار می‌کند؟ + مزایا و معایب

DHCP چیست و چگونه کار می‌کند؟ در این مقاله قصد داریم به این مضمون و مزایا و معایب DHCP بپردازیم. همراه ما باشید.

هر سیستم برای اتصال به شبکه نیازمند یک IP آدرس درست است؛ DHCP این کار را برای سیستم انجام می‌دهد.

DHCP چیست؟

DHCP مخفف Dynamic Host Configuration Protocol و به معنای “پروتکل کانفیگ هاست پویا (داینامیک)” است. این پروتکل قادر است سرور را فعال کند تا به طور خودکار به کامپیوتری که در محدوده اعداد مشخص‌شده برای کانفیگ شبکه است ،Ip address اختصاص دهد. علاوه بر این، DHCP یک وظیفه مهم دیگر نیز دارد: مدیریت پیکربندی شبکه برای subnet mask ،default Gateway و همچنین سرویس DNS.

معماری پروتکل DHCP

برای درک بهتر جدول بالا، توضیحات زیر لازم است:

• OpCode: نمایانگر نوع کد (درخواست یا پاسخ)
• Hardware Type: نمایانگر نوع آدرس سخت‌افزاری موجود در Client Hardware Address
• Hardware Length: نمایانگر طول آدرس سخت‌افزاری موجود در Client Hardware Address
• Hops: نمایانگر تعداد روترهای در مسیر بین کلاینت و سرور
• Transaction ID: شناسه یکتا
• Seconds Elapsed: بازه زمانی سپری‌شده از تخصیص آی‌پی
• Flags: نمایانگر فلگ یا پرچم‌های بسته
• Client IP Address: نمایانگر آدرس آی‌پی کلاینت
• Your IP Address: نمایانگر آی‌پی فعلی کلاینت
• Server IP Address: نمایانگر آدرس آی‌پی سرور بعدی
• Gateway IP Address: آدرس آی‌پی Gateway (در صورت نیاز)
• Client Hardware Address: نمایانگر آدرس سخت‌افزاری کلاینت
• Server Host Name: نمایانگر نام سرور DHCP
• Boot File: حاوی Boot File برای کلاینت‌های درخواست‌کننده این فایل
• Option: یک فیلد اختیاری شامل موارد دیگری مانند NTP سرور

وظایف DHCP چیست

DHCP آی‌پی آدرس را زمانی که سیستم استارت می‌شود، اختصاص می‌دهد. فرآیند اختصاص آی‌پی به سیستم به صورت زیر است:

• ابتدا کاربر با استفاده از DHCP client اقدام به روشن کردن کامپیوتر می‌نماید.
• سپس کامپیوتر client یک درخواست پخش (broadcast request) که discover یا DHCPDISCOVER نامیده می‌شود، ارسال می‌کند تا DHCP سروری را برای جواب پیدا کند.
• آن‌گاه روتر، پکت DISCOVER را مستقیما به DHCP سرور صحیح متصل می‌کند.
• پس از آن، سرور بسته‌های discover را دریافت می‌کند. البته بر اساس در دسترس‌بودن و مجوزهای استفاده، سرور یک آدرس مناسب را تعیین می‌کند تا آن را به مشتری client بدهد. پس از آن به طور موقت، سرور آن آدرس را برای مشتری رزرو می‌کند و برای او یک بسته پیشنهادی با همان اطلاعات آدرس ارسال می‌کند. سرور همچنین اقدام به کانفیگ‌کردن DNS سرورها، WINS سرورها، NTP سرورها و دیگر سرویس‌ها می‌نماید.
• حالا مشتری یک بسته درخواست ارسال می‌کند که به سرور اعلام کند قصد استفاده از آدرس مذکور را دارد.
• در انتها، سرور بسته ACK (مخفف Acknowledge به معنای تصدیق، وصول) را ارسال می‌کند تا به مشتری اعلام کند آن آدرس برای مدت محدودی به او اصطلاحا اجاره داده شده است.

زمانی که کامپیوتر از IP استاتیک استفاده می‌کند، به این معناست که کامپیوتر به صورت  Manually برای گرفتن IP مشخص کانفیگ شده است. البته یکی از مشکلاتی که در تخصیص IPهای استاتیک وجود دارد که باعث ایجاد خطای کاربر یا عدم توجه به جزئیات می‌شود، زمانی است که 2 کامپیوتر با یک آی پی آدرس کانفیگ می‌شوند که در نهایت باعث ایجاد تداخل و از بین رفتن منابع می‌شود.

بنابراین استفاده از DHCP که IP آدرس داینامیک اختصاص دهد، این تداخل‌ها را کاهش می‌دهد.

مزایا و معایب استفاده از DHCP چیست؟

شاید تنها نقطه ضعف برجسته استفاده از DHCP، همان تداخل IP است. همچنین یافتن یک سرور مناسب و نگهداری از آن برای DHCP آسان نیست. اما در عوض ویژگی‌های مثبت استفاده از این پروتکل بسیار زیاد است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ادمین نیاز به این که برای هر کلاینت شبکه را به صورت دستی کانفینگ کند، ندارد.
• در ارائه IP به کلاینت‌ها بهینه‌سازی صورت گرفته و IPهای جدید آزادشده به صورت اتوماتیک در اختیار کلاینت‌ها قرار می‌گیرد.
• مدیریت کاربران و افزودن کلاینت‌های جدید به شبکه تسهیل می‌یابد.
• در صورت تغییر access Point شبکه، نیاز به پیکربندی دستی مجدد کلاینت توسط ادمین نیست.

DHCP، یک پروتکل حیاتی

با توضیحاتی که در مقاله ذکر شد، می‌توان گفت که پروتکل DHCP یکی از پروتکل‌های حیاتی در شبکه است که در فرآیند اتصال سیستم به شبکه، نقش کلیدی ایفا می‌کند. از این رو توجه به این پروتکل و آشنایی با روند فعالیت آن می‌تواند درک کاربر را از شبکه و پیچیدگی‌هایش بالا ببرد.

امیدوارم از خواندن این مطلب لذت برده باشید و برای شما مفید واقع شده باشد.