سرور پروکسی چیست؟

مفهوم و عملکرد پروکسی: دروازه‌ای امن به دنیای اینترنت

پروکسی چیست؟ به زبان ساده، پروکسی یا سرور پروکسی به عنوان یک واسطه‌ بین کامپیوتر شما و دنیای اینترنت عمل می‌کند.

پروکسی یعنی چی؟ این کلمه به معنای «نماینده» است. وقتی از پروکسی استفاده می‌کنید، درخواست‌های اینترنتی شما ابتدا به سرور پروکسی فرستاده می‌شود و این سرور به جای شما با وب‌سایت مقصد ارتباط برقرار می‌کند. این فرایند عملا باعث می‌شود که آدرس IP اصلی شما از دید وب‌سایت‌ها مخفی بماند. به همین دلیل، پروکسی به عنوان یک لایه امنیتی مهم شناخته می‌شود و می‌تواند به جلوگیری از دسترسی مهاجمان سایبری به اطلاعات خصوصی شما کمک کند. پروکسی وب و پروکسی اینترنت در واقع همین وظیفه را بر عهده دارند.

یک سرور پروکسی در واقع یک کامپیوتر مستقل با یک آدرس IP مخصوص به خود در اینترنت است. سیستم شما این آدرس را می‌شناسد و درخواست‌های شما را به آن هدایت می‌کند. سرور پروکسی پاسخ را از سرور وب دریافت کرده و آن را به مرورگر شما مانند کروم، سافاری، فایرفاکس یا مایکروسافت اج ارسال می‌کند. این مکانیسم ساده، در عین حال تاثیر زیادی در امنیت و حریم خصوصی شما دارد.

سرورهای پروکسی و امنیت شبکه

پروکسی‌ها یک لایه امنیتی ارزشمند برای کامپیوتر شما فراهم می‌کنند. آن‌ها می‌توانند به عنوان فیلترهای وب یا فایروال تنظیم شوند و از سیستم شما در برابر تهدیدات اینترنتی مانند بدافزار محافظت کنند. پروکسی این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که زمانی که می‌خواهید به برخی وب‌سایت‌ها سر بزنید، ولی نمی‌خواهید IP و اطلاعات سیستم شما در اختیار سرور مقصد قرار بگیرد، تمامی اطلاعات سیستم شما را مخفی نگه دارد.

این یعنی IP سیستم شما از دسترسی هکرها نیز در امان است. به این ترتیب، با استفاده از پروکسی اینترنت، حریم خصوصی شما به شکل موثری محافظت می‌شود. آدرس پروکسی چیست و چطور از شما محافظت می‌کند؟ آدرس پروکسی در واقع همان آدرس IP سرور واسط است که به جای آدرس واقعی شما دیده می‌شود.

نکته مهم پیرامون امنیت پروکسی

استفاده از پروکسی به‌تنهایی نمی‌تواند امنیت کامل داده‌ها را تضمین کند. برای افزایش سطح امنیت و جلوگیری از شنود اطلاعات، ترکیب پروکسی با رمزنگاری SSL بسیار توصیه می‌شود. همچنین، برای کار در شرایطی مثل پروکسی نت ملی، برخی افراد از پروکسی‌های خاصی استفاده می‌کنند که اطلاعات خود را از سرورهای داخلی و از طریق تونلینگ دریافت می‌کنند. برای آشنایی بیشتر با پروتکل‌های تونل زنی، مقاله مرتبط با آن‌را مطالعه کنید.

موارد استفاده از پروکسی

برخی افراد از پروکسی‌ها برای مقاصد شخصی استفاده می‌کنند، اما برای یک شرکت یا سازمان، پروکسی می‌تواند کاربردهای متعددی داشته باشد. پروکسی چیست و چه کاربردی دارد؟ از جمله مهم‌ترین کاربردهای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بهبود امنیت سازمان: با مخفی کردن IP شبکه داخلی، از حملات خارجی جلوگیری می‌کند.
• ایمن‌سازی فعالیت اینترنتی کارکنان: ترافیک اینترنتی را از نظر بدافزار و محتوای ناخواسته بررسی می‌کند.
• جلوگیری از خرابی ترافیک اینترنت: با توزیع بار، از کندی یا قطعی شبکه جلوگیری می‌کند.
• کنترل وب‌سایت‌های کارکنان: دسترسی به وب‌سایت‌های خاص را مدیریت می‌کند.
• ذخیره‌سازی فایل‌ها یا فشرده‌سازی ترافیک ورودی: با ذخیره موقت اطلاعات، سرعت دسترسی را افزایش می‌دهد.

اگر تصمیم دارید سرور پروکسی را به صورت اختصاصی و با امنیت و پایداری بالا راه‌اندازی کنید، می‌توانید مقایسه بهترین سرویس‌های خرید VPS را برای انتخاب سرور مجازی انجام بدهید. سرور مجازی این امکان را به شما می‌دهد که بدون محدودیت‌های سرویس‌های اشتراکی، به منابع اختصاصی دسترسی داشته باشید و تنظیمات دلخواه خود را اعمال کنید.

نحوه دریافت و انواع پروکسی

پروکسی‌ها در نسخه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری وجود دارند. اتصالات سخت‌افزاری بین شبکه شما و اینترنت قرار دارند، جایی که داده‌ها را از وب دریافت و ارسال می‌کنند. پروکسی‌های نرم‌افزاری معمولا توسط یک ارائه‌دهنده میزبانی می‌شوند یا در فضای ابری ساکن هستند. شما برنامه‌ای را دانلود و روی سیستم خود نصب می‌کنید که تعامل با پروکسی را تسهیل می‌کند.

اغلب، پروکسی نرم‌افزار را می‌توان با هزینه ماهانه دریافت کرد ولی در برخی موارد نیز رایگان هستند. نسخه‌های رایگان معمولا آدرس‌های کمتری را به کاربران ارائه می‌دهند و ممکن است فقط تعداد کمی از دستگاه‌ها را پوشش دهند، در حالی که پروکسی‌های پولی می‌توانند خواسته‌های یک تجارت با تعداد سیستم‌های زیادی را برآورده کنند.

چگونگی محافظت پروکسی از حریم خصوصی

یک سرور پروکسی عملکرد فایروال و فیلتر را انجام می‌دهد. کاربر نهایی یا مدیر شبکه می‌تواند یک پروکسی را انتخاب کند که برای محافظت از داده‌ها و حریم خصوصی طراحی شده است. این پروکسی داده‌های وارد و خارج از کامپیوتر یا شبکه شما را بررسی می‌کند. سپس قوانینی را اعمال می‌کند تا از افشای آدرس دیجیتال خود در جهان جلوگیری کند و فقط آدرس IP پروکسی توسط هکرها دیده می‌شود. بدون آدرس IP شخصی شما، افراد در اینترنت به اطلاعات شخصی، برنامه‌ها یا فایل‌های شما دسترسی مستقیم ندارند.

به منظور افزایش امنیت پروکسی، می‌توانید از گواهینامه SSL برای رمزنگاری اتصالات خود استفاده کنید و امنیت سرور پروکسی خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهید. 

مزایا و معایب استفاده از پروکسی سرور

مزایای استفاده از Proxy Server

• ایجاد امنیت پیشرفته و قوی با مخفی کردن IP سیستم
• کنترل استفاده کاربران از اینترنت
• استفاده بهتر از مرورگر
• ارائه سرعت اتصال بالاتر در صورت استفاده از مسیر بهتر
• مسدود کردن دسترسی به برخی وب‌سایت‌ها
• رفع برخی محدودیت‌های اینترنتی

معایب استفاده از Proxy Server

• بی‌ثباتی پروکسی‌ها (به ویژه پروکسی‌های رایگان)
• کاهش سرعت اینترنت در صورت بی‌کیفیت بودن پروکسی
• امنیت کمتر و نیاز به ابزارهای امنیتی
• هزینه بالای راه‌اندازی و نگهداری
• تنظیمات دشوار پروکسی سرور

انواع پروتکل‌ها و سرورهای پروکسی

برای استفاده از بهترین سرور پروکسی، باید با انواع مختلف آن آشنا باشید. پروتکل‌های سرور پروکسی شامل Socks، SSL، HTTP، FTP، P2P و غیره می‌شوند و هر کدام کاربرد خاصی دارند. انواع سرور پروکسی نیز شامل موارد زیر است:

• Forward Proxy
• Transparent Proxy
• Anonymous Proxy
• High Anonymity Proxy
• Distorting Proxy
• Data Center Proxy
• Residential Proxy
• Public Proxy
• Shared Proxy
• SSL Proxy
• Rotating Proxy
• Reverse Proxy

تفاوت بین پروکسی و VPN

بسیاری از افراد پروکسی را با VPN اشتباه می‌گیرند. هرچند هر دو ابزاری برای پنهان کردن هویت آنلاین شما هستند، اما تفاوت‌های کلیدی بین آن‌ها وجود دارد.

• پروکسی: معمولا فقط ترافیک مربوط به یک برنامه (مثلا مرورگر وب) را هدایت می‌کند و ترافیک کل سیستم را پوشش نمی‌دهد. پروکسی‌ها اغلب رمزنگاری قوی ندارند و به همین دلیل امنیت آن‌ها نسبت به VPN کمتر است.
• VPN: تمام ترافیک اینترنت سیستم شما را، فارغ از اینکه کدام برنامه از آن استفاده می‌کند، رمزنگاری و از طریق سرور خود عبور می‌دهد. این رمزنگاری قوی، امنیت بسیار بالاتری را فراهم می‌کند. اگر به دنبال بهترین سرور برای راه اندازی شبکه مجازی خصوصی برای سازمان خود هستید خرید سرور اختصاصی قدرتمند از سرور.آی‌آر می‌تواند به دلیل داشتن منابع کامل و اختصاصی برای شما بهترین گزینه باشد.

نحوه انتخاب بهترین سرور پروکسی

انتخاب بهترین سرور پروکسی به نیاز و هدف شما بستگی دارد. اگر به دنبال سرعت بالا برای استریم محتوا هستید، ممکن است یک پروکسی دیتاسنتر (Data Center Proxy) گزینه خوبی باشد. اما اگر حفظ حریم خصوصی و ناشناس ماندن اولویت اصلی شماست، پروکسی‌های با ناشناسی بالا (High Anonymity Proxy) یا پروکسی‌های مسکونی (Residential Proxy) انتخاب بهتری هستند. همچنین می‌توانید با خرید سرور ابری ایران پرسرعت و پیکربندی درست آن، سرور پروکسی خصوصی خود را راه اندازی کنید.

برای انتخاب مناسب، این نکات را در نظر بگیرید:

• سرعت و پایداری: پروکسی‌های رایگان معمولا سرعت و پایداری کمتری دارند. برای کاربری جدی، بهتر است از پروکسی‌های پولی و معتبر استفاده کنید.
• امنیت: مطمئن شوید که پروکسی انتخابی شما از رمزنگاری مناسبی پشتیبانی می‌کند، خصوصا اگر اطلاعات حساسی را منتقل می‌کنید.
• موقعیت مکانی: اگر برای دسترسی به محتوای محدود شده در یک کشور خاص به پروکسی نیاز دارید، سروری را انتخاب کنید که در همان کشور قرار دارد.

نحوه راه‌اندازی پروکسی در سیستم‌عامل‌های مختلف

تنظیم پروکسی روی سیستم‌عامل‌ها معمولا ساده است. کافیست وارد تنظیمات شبکه شوید و آدرس و پورت پروکسی را وارد کنید.

• ویندوز: به Settings -> Network & Internet -> Proxy بروید و اطلاعات پروکسی را به صورت دستی وارد کنید.
• مک‌اواس: در System Preferences -> Network، روی شبکه فعلی خود کلیک کنید و سپس در قسمت Advanced -> Proxies، پروکسی مورد نظر را تنظیم کنید.

جمع‌بندی : پروکسی سرور، راه حلی آسان برای کنترل دسترسی اینترنت

پروکسی یک ابزار قدرتمند برای افزایش امنیت، حریم خصوصی و دسترسی به محتوای اینترنتی است. با درک صحیح عملکرد آن و انتخاب نوع مناسب، می‌توانید تجربه‌ی کاربری امن‌تر و بهتری داشته باشید. همچنین به خاطر داشته باشید که استفاده از یک پروکسی به تنهایی کافی نیست و بهتر است آن را با سایر ابزارهای امنیتی ترکیب کنید.