پارتیشن بندی MBR و GPT
در دنیای دیجیتال، ذخیره سازی مهمترین چیز است. هارد دیسکها و Solid State Drives (SSD) دادههای با ارزش ما، از سیستمعاملها و اسناد گرفته تا عکسها و فیلمها را در خود نگهداری میکنند. اما قبل از اینکه بتوانید از یک درایو ذخیره سازی استفاده کنید، باید آن را پارتیشنبندی کنید. پارتیشنبندی درایو فیزیکی را به بخشهای منطقی تقسیم میکند و به شما امکان میدهد دادههای خود را سازماندهی کنید و در صورت تمایل چندین سیستمعامل را بر روی آن نصب کنید.
امروزه دو طرح اصلی پارتیشنبندی رایج است MBR و GPT که: MBR (Master Boot Record) و GPT (GUID Partition Table). هر کدام نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند و درک تفاوتها برای بهینهسازی تنظیمات ذخیرهسازی شما بسیار مهم است.
MBR: استاندارد میراث(The Legacy Standard)
MBR که در روزهای اولیه رایانههای شخصی IBM معرفی شد، بین این دو طرح پارتیشنبندی قدیمیتر است. این یک فناوری ساده و جا افتاده است که چندین دهه مورد استفاده قرار گرفته است. در اینجا مشخصات کلیدی آن را به تفکیک شرح میدهیم:
ساختار:
MBR از یک جدول در ابتدای دیسک برای ذخیره اطلاعات مربوط به پارتیشنها استفاده میکند. این جدول شامل جزئیاتی مانند نوع پارتیشن، مکان و اندازه است و شامل 512 بایت است.
محدودیتها:
MBR محدودیتهای ذاتی دارد و حداکثر چهار پارتیشن اصلی را پشتیبانی میکند. در حالی که پارتیشنهای توسعه یافته را میتوان برای دور زدن این محدودیت ایجاد کرد و با ایجاد پارتیشن extended پارتیشنهای بیشتری را ایجاد نمود که البته مدیریت آنها میتواند دستوپاگیر باشد. علاوه بر این، دیسکهای MBR به دلیل نحوه آدرسدهی (512 byte) به فضای ذخیرهسازی به حداکثر ظرفیت 2 ترابایت (TB) محدود میشوند.
سازگاری:
MBR به صورت گسترده با سیستمعاملهای قدیمی مانند ویندوز XP و نسخههای قبلی و همچنین سیستمهای مختلف قدیمی BIOS سازگار است. این باعث میشود برای سخت افزارهای قدیمی یا سیستمهایی که نیاز به بوت شدن از سیستمعاملهای قدیمی دارند، گزینه مناسبی باشد.
GPT: حافظه مدرن
GPT که در اواخر دهه 2000 معرفی شد، جانشین MBR است. این پارتیشن برای برطرف شدن محدودیتهای نسخه قبلی خود ایجاد شده است و چندین مزیت را ارائه میدهد:
ساختار:
GPT اطلاعات پارتیشن را در چندین نسخه در سرتاسر دیسک ذخیره میکند و افزونگی دادهها را افزایش میدهد. این بدان معناست که حتی اگر یک کپی خراب باشد، میتوان از بقیه برای بازیابی اطلاعات پارتیشن استفاده کرد.
مقیاس پذیری:
GPT با پشتیبانی از تعداد زیادی پارتیشن – معمولاً 128 یا بیشتر – بر محدودیتهای MBR غلبه میکند. عدد 128 محدودیت سیستمعامل ویندوز میباشد و عملا در GPT میتوان بینهایت پارتیشن ایجاد کرد. این انعطاف پذیری امکان سازماندهی ذخیره سازی دیتای بیشتری را فراهم میکند. علاوه بر این، دیسکهای GPT میتوانند درایوهای بیش از 2 ترابایت را مدیریت کنند، که آنها را برای روش ذخیرهسازی با ظرفیت بالا ایدهآل میکند.
ویژگیهای امنیتی:
GPT از بررسی افزونگی چرخهای (CRC) برای یکپارچگی دادهها استفاده میکند. این ویژگی به شناسایی و تصحیح احتمالی خطاها در جدول پارتیشن کمک میکند و حفاظت کلی از دادهها را بهبود میبخشد.
سازگاری:
GPT در درجه اول برای استفاده با سیستمعامل با بوت UEFI، جایگزین بسیار پیشرفتهتری برای بایوس (bios)سنتی طراحی شده است. با این حال، برخی از سیستمهای UEFI CSM (ماژول پشتیبانی سازگاری) را ارائه میکنند که امکان بوت شدن از دیسکهای MBR را نیز فراهم میکند.
انتخاب بین MBR و GPT
از پارتیشن MBR استفاده کنید اگر …
- شما یک سیستم قدیمی با سیستمعامل BIOS و نیازهای ذخیره سازی محدود (زیر 2 ترابایت) دارید.
- شما باید سیستمعامل خود را از یک سیستمعامل قدیمی که از GPT پشتیبانی نمیکند، بوت کنید.
از پارتیشن GPT استفاده کنید اگر …
- شما یک سیستم مدرن با سیستم عامل UEFI دارید.
- شما یک درایو حافظه بزرگ و بیش از 2 ترابایت دارید.
- شما میخواهید انعطاف پذیری بیشتری با پارتیشنهای متعدد داشته باشید.
- شما امنیت دادهها و redundancy را در اولویت قرار میدهید.
سوئیچ کردن: MBR و GPT
اگر یک دیسک MBR موجود دارید و میخواهید از ویژگیهای GPT استفاده کنید، در برخی موارد امکان تبدیل طرح دیسک وجود دارد. با این حال، توجه به این نکته مهم است که این فرآیند میتواند خطرناک باشد و به طور بالقوه منجر به از دست دادن دیتاها شود. در اینجا چند نکته حیاتی وجود دارد که بهتر است آنها را در نظر بگیرید:
بکآپ گیری:
قبل از انجام هر گونه تبدیل، مطمئن شوید که یک نسخه پشتیبان کامل از تمام اطلاعات مهم خود روی دیسک دارید.
از ابزارهای تبدیل در MBR و GPT استفاده کنید:
ابزارهایی مانند مدیریت دیسک ویندوز (با محدودیت) یا ابزارهای third-party می توانند به تبدیل MBR به GPT کمک کنند.
MBR و GPT
MBR و GPT هر دو طرحهای پارتیشنبندی قابل اجرا هستند که هر کدام نقاط قوت و ضعف خود را دارند. درک این تفاوتها برای تصمیمگیری آگاهانه هنگام تنظیم درایوهای ذخیره سازی، ضروری است. برای سیستمهای مدرن و نیازهای ذخیرهسازی حجیم، GPT به دلیل مقیاسپذیری، ویژگیهای امنیتی و قابلیتهای محافظت از آینده، برنده محرض است. با این حال، MBR برای سناریوهای خاص مربوط به سختافزار قدیمی یا بوت شدن از سیستمعاملهای قدیمیتر باقی مانده است.