در کلاهبرداری کلیکی یا Click Fraud یک شخص یا بات سعی میکند خود را بازدیدکنندهای ساده که بر روی یک لینک کلیک میکند نمایش دهد. کلیک میتواند بر روی تبلیغات، باتنها و یا هر جز دیگری از صفحه صورت گیرد. هدف از این روش، فریب یک پلتفرم یا سرویس به نحوی است که طوری برداشت شود که کاربران واقعی در حال تعامل با یک صفحه، تبلیغ یا برنامه هستند.
کلاهبرداری کلیکی به طور معمول در مقیاس گستردهای صورت میگیرد؛ به شکلی که چندین لینک مورد هدف قرار داده شده و هر لینک دفعات زیادی کلیک میشود. جهت سهولت و اتوماسیون، کلاهبرداران در غالب موارد از باتها جهت پیادهسازی این روش استفاده مینمایند. باتها به صورت کلی 50 درصد از کل ترافیک اینترنت را تشکیل میدهند. همچنین برآورد میشود 20 درصد از سایتهایی که به صورت اختصاصی کاربری تبلیغاتی دارند به صورت انحصاری توسط باتهای کلیکی مورد بازدید قرار میگیرند.
کلاهبرداری کلیکی به چندین دلیل قابل انجام است. دلیل اول و اصلی به خصوص در Ad fraud منافع مالی است. علت بعدی میتواند آسیب رساندن به بودجه تبلیغاتی رقبا از طریق هدف قرار دادن PPC یا پرداخت به ازای کلیک، با کلیکهای جعلی است. همچنین در مواردی ممکن است انگیزههای ایدئولوژیک دلیل کلاهبرداری کلیکی باشند؛ مانند زمانیکه تلاش میشود تا تعداد لایک یا رای یک گزینه جهت محبوب نشان دادن آن افزایش پیدا کند. مجرمان سایبری نیز در مواردی برای بالا آوردن یک صفحه در نتایج جستجو و مشروع جلوه دادن آن صفحه از کلاهبرداری کلیکی استفاده مینمایند.
بات کلیکی یا click bot
باتهای کلیکی ابزاری برای انجام کلیکهای متعدد هستند. سادهترین نوع آنها تنها وارد صفحه مشخصی شده و بر روی لینک هدف کلیک مینماید. باتهای کلیکی که به صورت حرفهای طراحی شده باشند سعی در تقلید افعال یک کاربر حقیقی میکنند. افعالی همچون حرکات نشانگر موس، ایستهای نامنظم در بین حرکات مختلف و تغییر فاصله زمانی بین کلیکها.
کلیکهای متعدد از یک دستگاه شک برانگیز میباشد و IP انجام دهنده آن به سرعت شناسایی و بلاک میشود. به همین دلیل کلاهبرداران کلیکی از شبکهای از باتها که بر روی سیستمهای متعددی نصب هستند و هر یک IP اختصاصی خود را دارند استفاده مینمایند. این شبکه بات نت نام دارد و دارای هزاران و حتی میلیونها دستگاه، متعلق به کاربران واقعی و نامطلع است.
راه دیگر کلاهبرداری کلیکی استفاده از گروهی از افراد استخدام شده برای این کار است که به این گروه اصطلاحا مزرعه کلیک یا click farm گفته میشود. مزیت این روش اینست که سخت تر مورد شناسایی قرار میگیرند و عیب آن نیز بهرهوری پایین ان است.
آسیبهای کلاهبرداری کلیکی
کلاهبرداری کلیکی میتواند ضرر مالی قابل توجهی را به شبکههای تبلیغاتی وارد کند. تخمین زده میشود که تنها در سال 2018، حدود 19 میلیارد دلار ضرر مالی به تبلیغکنندگان وارد آمده است. همچنین در صورت دستیابی به یک بات نت بزرگ، یک سازمان مجرمانه سایبری در بلندمدت میتواند درآمدی در حدود 29 میلیون دلار را کسب نماید.
آسیب بزرگ دیگر متوجه آنالیتکس وبسایتها میشود. رفتار باتهای کلیکی در کنار سایر اطلاعات رکورد شده و در اختیار گردانندگان وبسایت قرار میگیرد. به همین دلیل نیز آنالیز دادهها نتیجهای به دور از واقعیت را نشان خواهند داد چرا که به طور دقیق نمیتوان میزان بهرهوری واقعی محتوای داخل سایت را مشخص نمود.
یک راه مقابله با کلاهبرداری کلیکی استفاده از Bot Management میباشد. سیستم مدیریت بات با استفاده از یادگیری ماشینی رفتار یک کاربر را بررسی میکند و میتواند باتهایی که رفتار کاربران واقعی را تقلید میکنند شناسایی نماید. به این شکل باتهای متخاصم فیلتر میشوند، درحالیکه باتهای خوب مانند باتهای موتورهای جستجو و کاربران واقعی میتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.