PHP یک زبان برنامهنویسی وب است که برای توسعه وبسایتها و برنامههای وب استفاده میشود. نام PHP مخفف “PHP: Hypertext Preprocessor” است که در واقع یک بازگرداننده (interpreter) برای پردازش کدهای PHP است. PHP یک زبان نوشتنی است که به سمت سرور (Server-side) کار میکند، این امر بدین معناست که کدهای PHP بر روی سرور اجرا میشوند و نتیجه آن به مرورگر کاربر ارسال میشود.
زبان برنامه نویسی php از نظر نحو و ساختار، مشابه زبانهای برنامهنویسی C و Perl است. با استفاده از PHP، میتوانید صفحات وب پویا را ایجاد کنید، اطلاعات را از پایگاه دادهها دریافت و پردازش کنید، فرمهای ورودی را اعتبارسنجی کنید، تعامل با فایلها را انجام دهید و بسیاری از وظایف دیگر را پیگیری نمایید.
یکی از مزیتهای اصلی PHP، قابلیت ادغام آسان با HTML است. در کدهای PHP، میتوانید کدهای PHP را درون تگهای HTML بنویسید و از این طریق، دستورات PHP را در میان کدهای HTML قرار دهید. این قابلیت باعث میشود که برنامه نویسان بتوانند به راحتی بین کدهای PHP و HTML جابهجا شوند و صفحات وب پویا را ایجاد کنند.
همچنین، PHP از مجموعه وسیعی از توابع و کتابخانههای استاندارد برای کار با پایگاه دادهها، ارسال و دریافت اطلاعات از فرمها، مدیریت فایلها و بیشتر پشتیبانی میکند. این قابلیتها باعث میشود که توسعه برنامههای وب با استفاده از PHP سریعتر و آسانتر شود. PHP یک زبان برنامهنویسی منبع باز و بسیار پرطرفدار در جهان است که برای توسعه وبسایتها استفاده میشود.
تاریخچه زبان برنامهنویسی PHP و نسخههای آن
نسخههای اصلی و اولیه
زبان برنامهنویسی php در سال 1994 توسط راسموس لِردورف (Rasmus Lerdorf) ایجاد شد. ابتدا PHP به عنوان مجموعهای از ابزارهای سمت سرور برای مدیریت سیستمهای شخصی ایجاد شده بود و نام اصلی آن “Personal Home Page Tools” بود.
در سال 1995، آقای لِردورف تصمیم گرفت تا کد منبع PHP را به صورت عمومی منتشر کند و تحت نام PHP/FI (مخفف PHP/Form Interpreter) در دسترس قرار دهد. این نسخه اولیه زبان برنامهنویسی php بود که قابلیتهایی از جمله پردازش فرمها را دارا بود و در کنار HTML استفاده میشد.
عرضه نسخه 3
سپس در سال 1997، زبان برنامه نویسی php با عرضه نسخه 3 (PHP 3) به طور قابل توجهی تغییر کرد. PHP 3بازنویسی شده بود و از زبان C++ برای پیادهسازی استفاده میکرد. این نسخه شامل قابلیتهای پیشرفتهتری برای توسعه وب بود و برای ساخت برنامههای پویا و پردازش اطلاعات در سرور، بسیار مناسب بود. PHP 3 نسخه ایجاد کننده اصلی PHP بود که از آن به عنوان یک زبان برنامهنویسی مستقل یاد میشود.
عرضه نسخه 4
در سال 2000، عرضه نسخه 4 (PHP 4) تغییرات مهمی را در زبان برنامه نویسی php به وجود آورد. این نسخه با تغییرات قابل توجهی در سرعت و کارایی همراه بود و قابلیتهای جدیدی مانند پشتیبانی از برنامهنویسی شیءگرا و توسعه ماژولار را به PHP اضافه کرده بود.
عرضه نسخه 5
در سال 2004، نسخه 5 (PHP 5) عرضه شد که از آن به عنوان یکی از بزرگترین ارتقاهای زبان برنامه نویسی php یاد میشود. PHP 5 شامل قابلیتهایی مانند پشتیبانی از اشیاء و کلاسها، برنامهنویسی شیءگرا بهبود یافته، مکانیزمهای مناسبتر برای مدیریت خطا و پشتیبانی از XML بود.
در سال 2014، نسخه 5.6 از PHP عرضه شد که بهبودهایی در عملکرد و امنیت داشت.
عرضه نسخه 6
سپس در سال 2015، نسخه 7 عرضه شد که قابلیتهای جدیدی مانند کارایی بسیار بالا، کاهش مصرف حافظه و اضافه شدن اپراتورها و قابلیتهای جدید را به PHP اضافه کرد. PHP 7 تغییرات قابل توجهی را در سرعت و عملکرد برنامههای PHP دارا بود و همین امر باعث شد زبان برنامهنویسی php به یک زبان بسیار محبوب در دنیای برنامهنویسی تبدیل شود.
نسخههای جدیدتر PHP چه قابلیتهایی دارند؟
نسخههای جدیدتر زبان برنامهنویسیphp ، با تغییرات مختلف و قابلیتهای جدید بهروزرسانی میشوند. در ادامه به برخی از قابلیتهای مهم نسخههای جدیدتر PHP اشاره میکنیم:
-
PHP 7
زبان برنامهنویسی PHP 7 نسخه بازنویسی شده و بهبود یافته زبان برنامهنویسی php است که در سرعت و کارایی نسبت به نسخههای قبلی تغییر قابل توجهی داشته است. همچنین، این نسخه شامل اصلاحات امنیتی و بهبودهایی در مدیریت حافظه است.
-
PHP 7.1
به PHP 7.1، امکانات جدیدی مانند دسترسی به متغیرهای ثابت در داخل کلاسها، تعریف نامهای پیشفرض برای پارامترهای تابع و پشتیبانی از نوع nullable برای متغیرها اضافه شد.
-
PHP 7.2
در این نسخه، قابلیتهای جدیدی مانند تغییرات در سینتکس لیترالهای آرایه، تقسیمبندی رشتهها با استفاده از عبارت preg_split، بهبودهایی در OPCache و افزودن اپراتورهای جدید اضافه شد.
-
PHP 7.3
به نسخه PHP 7.3، تغییراتی در نحوه ایجاد آرایههای کشویی و نحوه مقایسه رشتهها، پشتیبانی از تعریف نامهای پیشفرض برای توابع افزوده شد.
-
PHP 7.4
در این نسخه، میتوان به تعریف صفحات ویژگی، اپراتورهای جدید، پشتیبانی از نوع متغیرها، کشوییهای زیر آرایه و تغییراتی در کارایی اشاره کرد.
-
PHP 8.0
نسخه PHP 8.0 شامل تغییرات بزرگی در زبان PHP است. این نسخه شامل ویژگیهایی مانند افزودن اپراتورهای جدید، تعریف نامهای پیشفرض برای توابع و متغیرها، تغییرات در مدیریت خطا و بهبودهایی در سرعت و کارایی است.
کاربرد زبان برنامهنویسی php
زبان برنامهنویسی PHP برای توسعه و ساخت برنامههای وب پویا استفاده میشود. برخی از کاربردهای اصلی PHP عبارتند از:
-
توسعه وب سایتها:
PHP در ساخت و توسعه وب سایتهای پویا با قابلیتهایی مانند ایجاد فرمها، پردازش اطلاعات از فرمها، ارسال و دریافت اطلاعات از پایگاه داده و تولید محتوای پویا براساس دادهها به کار میرود.
-
سیستمهای مدیریت محتوا (CMS):
زبان برنامهنویسی php به عنوان زبان برنامهنویسی اصلی بسیاری از CMSهای محبوب مانند WordPress، Drupal و Joomla استفاده میشود. با استفاده از PHP، میتوانید افزونهها و پوستههای سفارشی را برای این سیستمها ایجاد کنید.
-
فروشگاههای آنلاین:
PHP به صورت گسترده در توسعه فروشگاههای آنلاین و سیستمهای تجارت الکترونیک استفاده میشود. از PHP میتوان برای ایجاد سیستمهای مدیریت محصولات، سبد خرید، پرداخت آنلاین و سایر قابلیتهای مرتبط با فروشگاه استفاده کرد.
-
برنامههای سمت سرور:
PHP به عنوان یک زبان برنامهنویسی سمت سرور، در توسعه برنامههایی با قابلیتهای پیچیده مانند سیستمهای مدیریت پروژه، سیستمهای ارتباطی، سیستمهای پشتیبانی و سیستمهای اداری استفاده میشود.
-
RESTful API:
PHP میتواند برای ساخت و توسعه RESTful API استفاده شود. با استفاده از PHP، میتوانید سرویسهای پیچیده را پیادهسازی کنید و امکان ارتباط با سایر برنامهها و سرویسها را فراهم کنید.
-
پردازش تصویر و چندرسانهای:
زبان برنامه نویسی php ابزارهایی برای پردازش تصویر فراهم میکند. با استفاده از کتابخانههای مانند GD و Imagick، میتوانید اندازه تصاویر را تغییر دهید، فیلترها و افکتها را اعمال و تصاویر را به صورت دینامیک ایجاد و ویرایش کنید.
استفاده از PHP برای توسعه برنامههای موبایل
زبان برنامه نویسی php برای توسعه برنامههای موبایل نیز استفاده میشود، اما معمولاً در قسمت سروری برنامههای موبایل به کار میرود. وقتی شما یک برنامه موبایل ایجاد میکنید، بخشی از آن روی دستگاه کاربر اجرا میشود (معمولاً با استفاده از زبانهایی مانند Java یا Kotlin برای اندروید و Swift برای iOS). اما بخش دیگری از برنامه، با سرور ارتبطا برقرار میکند تا اطلاعات را دریافت و ارسال کند و از منابع سمت سرور استفاده نماید. در اینجا است که زبان برنامهنویسی php میتواند به عنوان زبان برنامهنویسی سمت سرور استفاده شود.
با استفاده از PHP، میتوانید API (Application Programming Interface) برای برنامههای موبایل ایجاد کنید. اینAPI ها میتوانند اطلاعات را به برنامه موبایل ارسال کنند و درخواستها را پردازش نمایند. همچنین، با استفاده از PHP و فریمورکهای موجود مانند Laravel و Symfony، میتوانید سریعتر و APIهای موبایل را پیاده سازی کنید.
سخن پایانی
در این مطلب تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد زبان برنامهنویسی php در اختیار شما قرار دهیم. همانطور که متوجه شدید PHP یک زبان برنامهنویسی وب است که برای توسعه وبسایتها و برنامههای وب استفاده میشود. زبان برنامهنویسی php از نظر نحو و ساختار، مشابه زبانهای برنامهنویسی C و Perl است. با استفاده از PHP، میتوانید صفحات وب پویا را ایجاد کنید، اطلاعات را از پایگاه دادهها دریافت و پردازش کنید، فرمهای ورودی را اعتبارسنجی کنید، تعامل با فایلها را انجام دهید و بسیاری از وظایف دیگر را پیگیری نمایید.