در حوزه سئو و بهینه‌سازی جایگاه وبسایت در سیستم رتبه‌بندی موتورهای جستجوی ابزار مختلفی وجود دارند، اما شاید بتوان الکسا را معروف‌ترین و پرکاربردترین این ابزارها دانست. Alexa یک ابزار رتبه‌بندی محبوبیت وبسایت است که در سال 1996 توسط شرکت Alexa Internet که در حال حاضر یکی از زیرمجموعه‌های آمازون است، راه‌اندازی شد. به صورت ساده الکسا با استفاده از داده‌های مربوط به ترافیک، لیستی از محبوب‌ترین سایت‌ها را در دسته‌های جغرافیایی مختلف تهیه می‌کرد و در اختیار عموم قرار می‌داد. در ادامه بیشتر با این ابزار و سرنوشت آن آشنا خواهیم شد.
نحوه رتبه‌بندی Alexa چگونه بود؟
الکسا در راستای رتبه‌بندی سایت‌ها، حجم بالایی از داده را از طریق هزاران ابزار، اکستنشن و سایت‌هایی که دارای اسکریپت الکسا بودند؛ جمع‌آوری می‌کرد. از این اطلاعات با عنوان “پنل ترافیک جهانی” یاد و نمونه‌ای از رفتار تمامی کاربران اینترنت در نظر گرفته می‌شد. رتبه الکسا بر اساس متودولوژی انحصاری این مجموعه که در آن از میانگین بازدید منحصر به فرد روزانه و تعداد بازدید صفحات مختلف بر اساس هر کاربر در سه ماه گذشته استفاده می‌شد، تعیین می‌گردید. الکسا تعداد روزانه کل بازدیدکنندگان یکتای یک وبسایت را با توجه به تعداد افرادی که در آمار موجود در “پنل ترافیک جهانی” وجود داشت، تخمین می‌زد.
رتبه‌بندی الکسا در چه حد دقیق است؟
الکسا همواره سعی بر این داشته تا ضریب خطای آمار خود را کاهش دهد. از جمله راهکارهای این مجموعه در این مسیر می‌توان به فیلترکردن ترافیک‌های مربوط به ربات‌ها و اسپم‌ها اشاره کرد. با این وجود صحت رتبه‌بندی الکسا محدود به اطلاعات در دسترس آن‌ها برای انجام این رتبه‌بندی است. حتی خود وبسایت الکسا نیز به این مورد اشاره کرده است:
“وبسایت‌هایی با ترافیک کم یا سایت‌هایی که دیتای کافی از ترافیک آن‌ها در دسترس نیست، به درستی توسط الکسا رتبه‌بندی نمی‌شوند.”
ضریب خطا در رتبه‌های بالا به حدی است که تفاوت قابل نتیجه‌گیری بین دو رتبه 1.000.000 و 3.000.000 وجود نخواهد داشت. طبق بررسی‌های اجمالی رتبه‌های بعد از 100.000 به لحاظ آماری قابل اتکا نیستند. در این بازه هرچه به رتبه یک نزدیک‌تر شویم، دقت رتبه‌بندی بالاتر خواهد بود. البته یک راه کاهش خطا برای وبسایت‌ها در این مورد نصب اسکریپت الکسا بر روی وبسایت است تا این آنالیزور به صورت مستقیم به اطلاعات دسترسی داشته باشد.
مزیت‌های آنالیزور الکسا
- امکان مقایسه وبسایت‌ها: رتبه‌های موجود در الکسا که به صورت رایگان نیز قابل مشاهده بودند، امکان این را فراهم می‌کردند تا از جایگاه کسب و کار خود نسبت به سایر رقبا مطلع شوید. این قابلیت برای کاربران نیز در دسترس بود تا به این ترتیب میزان اعتبار وبسایت‌های مختلف را مقایسه نمایند.
- کمک به انتخاب وبسایت‌های تبلیغاتی: این مورد را تا حدودی می‌توان زیرمجموعه گزینه قبل دانست. هنگام تبلیغ محصول در یک وبسایت استفاده از رتبه‌بندی الکسا می‌توانست شما را در جهت انتخاب وبسایت‌های پربازدید کمک کند. این مورد در هنگام روش‌های دیگر تبلیغات همچون رپورتاژ آگهی نیز کاربرد بسیاری داشت.
- ابزار بهبود سئو: علاوه بر سیستم رتبه‌بندی، الکسا ابزار متعددی را جهت بهبود سئو در اختیار مشترکین خود قرار می‌داد. در صورت خرید اشتراک الکسا، کاربران این امکان را داشتند تا علاوه به دسترسی به جزئیات مربوط به ترافیک وبسایت خود، در جریان جزئیات ترافیک رقبای خود همچون کلیدواژه‌های به کار رفته نیز قرار بگیرند. این مورد می‌توانست کمک شایانی به کاربران جهت تعقیب رقبای خود نماید.
سرانجام الکسا
اگر دقت کرده باشید طی این متن غالب افعال به کار رفته در خصوص الکسا به صورت گذشته به کار رفته بود. دلیل این مورد آن است که چندی پیش آمازون پس از 25 سال سرویس رتبه‌بندی الکسا را از دسترس خارج نمود. البته این اقدام بدون اطلاع‌رسانی قبلی صورت نگرفت. آمازون موضوع حذف این آنالیزور را از ابتدای ماه می 2021 اعلام کرده بود تا کاربران فرصت انتقال اطلاعات خود را داشته باشند.
شاید حالا که ابزار گوگل آنالیتکس در کنار بسیاری از ابزار دیگر بهبود سئو به صورت گسترده در جهان استفاده می‌شود، تعطیلی این آنالیزور قدیمی خیلی هم پراهمیت به نظر نرسد. اما به هر حال شنیدن خبر حذف شدن یکی از قدیمی‌ترین و نام آشناترین معیار‌های سنجش اعتبار یک وبسایت به مزاج فعالان قدیمی حوزه اینترنت خوش نخواهد آمد. ضمن اینکه رتبه‌بندی الکسا در بسیاری از سیستم‌های تبلیغاتی به خصوص در ایران معیاری برای تعیین تعرفه‌های موجود در این حوزه بود. معیاری که به تدریج با جانشین‌هایی جایگزین خواهد شد و سیستم‌های تبلیغاتی را دستخوش تغییر خواهد کرد.
در پایان فقط می‌تونیم بگیم: الکسای دوست‌داشتنی و قدیمی، خداحافظ!
