RDNS و یا PTR Record چیست ؟

DNS معکوس (RDNS) چیست و چگونه کار می‌کند؟

DNS معکوس (RDNS) فرآیندی است که یک آدرس IP را به نام دامنه برمی‌گرداند. در این مقاله خواهیم آموخت که DNS معکوس چیست و چگونه کار می‌کند.

RDNS چیست؟

Reverse DNS یا DNS معکوس یک جستجوی DNS برای یک نام دامنه از یک آدرس IP است. در حالی که یک درخواست DNS معمولی یک آدرس IP را به یک نام دامنه متصل می‌کند، rDNS برعکس عمل می‌کند، بنابراین نام آن «معکوس» است.

یک رکورد PTR برای انجام جستجوهای معکوس DNS استفاده می‌شود. اگر رکورد PTR تنظیم نشده باشد، جستجوی معکوس DNS ناموفق است.

برای راه‌اندازی RDNS یا تعریف رکورد PTR، معمولا نیاز به دسترسی به تنظیمات شبکه در سطح IP اختصاصی دارید؛ چیزی که در سرویس‌های اشتراکی ممکن نیست. به همین دلیل، با دیدن قیمت خرید VPS و انتخاب سرور مجازی به‌عنوان گزینه‌ای با IP اختصاصی و امکان مدیریت کامل DNS، یکی از پیش‌نیازهای اساسی برای تنظیم صحیح رکوردهای معکوس محسوب می‌شود. این کار به‌ویژه در ارسال ایمیل‌های سازمانی و جلوگیری از اسپم شدن آنها اهمیت بالایی دارد.

PTR Record

رکوردهای PTR به عنوان معکوس رکوردهای A یا AAAA عمل می‌کنند. آنها آدرس‌های IP را به نام دامنه‌ها هدایت می‌کنند و به انجام جستجوهای معکوس DNS کمک می‌کنند. PTR آدرس‌های IP را به صورت معکوس ذخیره می‌کند.

Reverse DNS Lookup برای چه مواردی استفاده می‌شود؟

DNS معکوس به ویژه برای کسانی که از سرور ایمیل خروجی استفاده می‌کنند مفید است. علاوه بر سرورهای ایمیل، دلایل مختلفی برای استفاده از RDNS وجود دارد:

فیلتر کردن ایمیل‌های اسپم

اکثر سرورهای ایمیل از rDNS برای مسدود کردن ایمیل‌های spam استفاده می‌کنند. با این حال، RDNS عملا به عنوان یک لایه حفاظتی اضافی استفاده می‌شود، زیرا برخی از سرورهای ایمیل قانونی به درستی سوابق RDNS را تنظیم نکرده‌اند.

رکوردهای PTR ورودی‌های DNS معکوس را با آدرس IP معکوس و .in-addr.arpa که به هر رکورد اضافه شده است ذخیره می‌کند. مثلا، PTR آدرس IP 198.15.93.98 را به صورت 98.93.15.198.in-addr.arpa ذخیره می‌کند و به نام میزبان تعیین شده خود اشاره می‌کند.

توصیه می‌شود که یک رکورد DNS معکوس (PTR) درست تنظیم کنید، به خصوص هنگام اجرای سرور SMTP/mail.

آدرس‌دهی در IPv6

در IPv6، PTR ورودی‌های rDNS را به جای .in-addr.arpa در دامنه .ip6.arpa ذخیره می‌کند. هنگامی که یک نام دامنه دارای rDNS معتبر است، می‌توانید با وارد کردن آدرس IP آن در مرورگر خود به آن دسترسی داشته باشید.

چگونه یک DNS معکوس انجام دهیم؟

چندین روش برای انجام جستجوی معکوس DNS وجود دارد:

استفاده از PowerShell و یا CMD در ویندوز

جستجوی دستی rDNS را در ویندوز با استفاده از دستور nslookup انجام دهید.

نکته مهم :‌توجه داشته باشید که امکان استفاده از رکورد PTR یا RDNS معمولا فقط در سرویس‌هایی مثل سرور مجازی یا سرور اختصاصی وجود دارد؛ چرا که برای تنظیم این رکورد نیاز به دسترسی کامل به IP اختصاصی دارید. اگر قصد دارید ایمیل‌های خود را به‌صورت حرفه‌ای ارسال کنید یا نیاز به کنترل دقیق‌تری روی شبکه دارید، پیشنهاد می‌شود به صفحه راهنمای انتخاب و خرید سرور اختصاصی مراجعه کنید.

کامند جستجوی RDNS در ویندوز:

 nslookup [ip_address] 

خروجی نام دامنه را برای آدرس IP مشخص شده برمی‌گرداند. اگر وب‌سایت rDNS را راه‌اندازی نکرده باشد، دستور یک خطا برمی‌گرداند.

جستجوی RDNS در لینوکس

دو راه برای جستجوی rDNS در لینوکس وجود دارد:

1. کامند dig

از دستور dig در لینوکس برای انجام جستجوی معکوس DNS دستی استفاده کنید، که عبارت است از:

 dig -x [ip_address] 

2. کامند host

دستور دیگری برای جستجوی معکوس DNS در لینوکس به صورت زیر می‌باشد:

 host [ip_address] 

خروجی نام دامنه را برای آدرس IP مشخص شده نمایش می‌دهد.

ابزارهای DNS معکوس

این بخش ابزارهای موجود برای جستجوی معکوس DNS را فهرست می‌کند.

1. ابزارهای آنالیزور

ابزارهای آنلاین معکوس DNS به شما امکان می‌دهند تعداد کمی از آدرس‌ها را جستجو کنید. برخی نیز ممکن است یک API برای موارد استفاده سازمانی ارائه دهند.

• https://dns.google.com
• https://mxtoolbox.com/ReverseLookup.aspx
• https://www.whatismyip.com/reverse-dns-lookup
• https://hackertarget.com/reverse-dns-lookup
• https://whatismyipaddress.com/ip-hostname

2. Enterprise-Grade Tools

سایر ابزارهای درجه یک سازمانی به شما امکان می‌دهند تا جستجوی rDNS را در بسیاری از آدرس‌های IP به صورت خودکار انجام دهید. برخی از آن ابزار عبارتند از:

• https://reverseip.domaintools.com/ – به شما امکان می‌دهد تمام دامنه‌های میزبانی شده در یک آدرس IP معین را پیدا کنید. جستجو برای اعضای شخصی و سازمانی، برای IP هایی با حداکثر 2000 دامنه میزبان رایگان است.
• https://reverse-ip.whoisxmlapi.com/ – یک API RESTful مناسب برای راه حل‌های خودکار مانند اسکریپت‌ها یا برنامه‌ها. فهرستی از تمام دامنه‌های مرتبط با یک آدرس IP از طریق تماس‌های API ارائه می‌کند و نتایج را در قالب‌های JSON و XML خروجی می‌دهد.
• https://viewdns.info/ – تعدادی ابزار از جمله جستجوی rDNS و یک API که به توسعه دهندگان وب اجازه می‌دهد تا ابزارها را در سایت خود ادغام کنند. خروجی‌ها در قالب‌های XML و JSON موجود است.
• https://toolbox.googleapps.com/apps/dig/ – ابزار شبکه‌ای که نتایجی مشابه دستور حفاری لینوکس ارائه می‌دهد.
• https://dnsinspect.com/ – یک ابزار وب رایگان که سرورهای دامنه شما را از نظر خطاهای رایج DNS و ایمیل بررسی می‌کند و گزارشی همراه با توضیح نحوه رفع آنها ایجاد می‌کند.

نکته مهم امنیتی

برای بهره‌برداری صحیح از رکورد PTR یا RDNS، دسترسی به تنظیمات مربوط به آدرس IP سرور الزامی است. این امکان معمولا در سرویس‌هایی مانند سرور مجازی فراهم می‌شود که به کاربران اجازه می‌دهد تا تنظیمات DNS معکوس را به‌صورت کامل مدیریت کرده و سرویس‌هایی مانند ایمیل سرور را به‌درستی پیکربندی کنند.

اگرچه رکورد PTR به تأیید اعتبار IP سرور کمک می‌کند، اما برای حفاظت از داده‌های در حال انتقال نیز باید تمهیدات دیگری اندیشیده شود. استفاده و خرید گواهینامه SSL یکی از این اقدامات ضروری است که با رمزنگاری ارتباط بین کاربر و سرور، امنیت اطلاعات را تضمین می‌کند. ترکیب SSL و تنظیمات صحیح DNS مانند PTR می‌تواند تاثیر اعتبار فنی دامنه شما را در نظر موتورهای جست‌وجو و سیستم‌های امنیتی افزایش دهد.

اهمیت RDNS در دنیای امروز

DNS معکوس تنها یک تنظیم فنی نیست؛ بلکه یک عامل کلیدی در ایجاد اعتبار (Reputation) برای آدرس IP سرور شما در اینترنت است. همان‌طور که در این مقاله گفته شد، تنظیم صحیح رکورد PTR به سرور ایمیل خروجی شما کمک می‌کند تا اسپمر شناخته نشود، اما نقش آن گسترده‌تر است. در واقع، rDNS نوعی احراز هویت دوجانبه است که تأیید می‌کند آدرس IP و نام دامنه ادعایی با یکدیگر مطابقت دارند. عدم وجود یا نادرست بودن رکورد rDNS می‌تواند در شبکه‌های حساس به امنیت و سرعت، مانند برخی شبکه‌های سازمانی یا سرورهای بازی، باعث تأخیر یا حتی مسدود شدن دسترسی شود.

نقش RDNS در سئو و اعتبار دامنه

اگرچه rDNS مستقیماً یک فاکتور رتبه‌بندی در الگوریتم‌های اصلی موتورهای جستجو مانند گوگل نیست، اما تأثیر غیرمستقیم آن بر سئو را نمی‌توان نادیده گرفت. یک رکورد rDNS معتبر به سرورهای خزنده (Crawlers) موتورهای جستجو و ابزارهای تحلیلی اطمینان می‌دهد که ارتباطشان با یک سرور قابل اعتماد و دارای مالکیت مشخص برقرار شده است. این شفافیت و اعتبار فنی، به‌طور کلی به سلامت شبکه و دامنه شما کمک می‌کند و زمینه‌ساز یک زیرساخت قوی برای فعالیت‌های سئو است. به‌علاوه، rDNS در کنار رکوردهایی مانند SPF و DKIM، یک لایه حفاظتی محکم برای شهرت دامنه شما در ارسال ایمیل ایجاد می‌کند که برای کسب‌وکارهایی که با ایمیل مارکتینگ سر و کار دارند حیاتی است.