انواع مختلف لینوکس

توزیع لینوکس (Linux Distribution) نسخه‌های ویژه‌ای از سیستم عامل لینوکس هستند که شامل هسته لینوکس (Linux Kernel) و نرم‌افزارهای دیگری که بر روی آن نصب می‌شوند، می‌باشند. انواع مختلف لینوکس، به عنوان سیستم عامل کامل، ابزارها و برنامه‌های مورد نیاز را برای استفاده کاربران  فراهم می‌کنند.

هر لینوکس شامل چه اجزایی است؟

قبل از آنکه به معرفی انواع مختلف لینوکس بپردازیم، بهتر است اجزای آن را بررسی کنیم. هر توزیع لینوکس معمولاً شامل مجموعه‌ای از اجزاء زیر است:

• هسته لینوکس: هسته لینوکس (Linux Kernel) بخش اصلی است که به عنوان هسته سیستم عامل لینوکس عمل می‌کند. هسته لینوکس مسئولیت مدیریت منابع سخت‌افزاری، اجرای فرآیندها و ارتباط با دستگاه‌های سخت‌افزاری را بر عهده دارد.
• مدیریت بسته‌ها: انواع مختلف لینوکس دارای سیستم‌های مدیریت بسته هستند که به شما امکان می‌دهند برنامه‌ها و کتابخانه‌ها را نصب، بروزرسانی و حذف کنید. معروفترین سیستم‌های مدیریت بسته در توزیع‌های لینوکس شامل apt (برای توزیع‌های بر پایه Debian)، yum (برای توزیع‌های بر پایه Red Hat) و pacman (برای توزیع‌های بر پایه Arch Linux) هستند.
• محیط دسکتاپ: بسیاری از توزیع‌های لینوکس همراه با یک محیط دسکتاپ هستند که به کاربران این امکان را می‌دهند به راحتی با سیستم عامل تعامل کنند. برخی از محیط‌های دسکتاپ محبوب شامل GNOME، KDE Plasma، Xfce و Cinnamon می‌باشند. هر توزیع ممکن است یک محیط دسکتاپ خاص را به عنوان پیش‌فرض داشته باشد، اما کاربران می‌توانند بین محیط‌های دسکتاپ مورد علاقه خود یکی را انتخاب کنند.
• برنامه‌های کاربردی: انواع مختلف لینوکس برنامه‌های کاربردی متعددی را همراه با خود در زمینه‌های مختلف از جمله ویرایش متن، مرور وب، تدوین تصویر و صوت، نرم‌افزارهای گرافیکی، ابزارهای توسعه نرم‌افزار و… ارائه می‌دهند. همچنین، کاربران می‌توانند برنامه‌های کاربردی دیگر را نیز از منابع خارجی نصب کنند.

توزیع Ubuntu

Ubuntu یکی از محبوب‌ترین انواع مختلف لینوکس است. این توزیع بر پایه توزیع Debian توسعه یافته است و به عنوان یک سیستم عامل کامل برای استفاده در کامپیوتر‌های رومیزی، لپتاپ‌ها و سرورها منتشر می‌شود. طراحی اولیه آن بر روی استفاده آسان و دوستانه برای کاربران عادی تمرکز دارد.

Ubuntu از محیط دسکتاپ GNOME به عنوان محیط پیش‌فرض استفاده می‌کند، اما نسخه‌های دیگری از Ubuntu با محیط‌های دسکتاپ دیگر مانند KDE Plasma، Xfce و Budgie نیز وجود دارند. این قابلیت این امکان را به کاربران می‌دهد تا محیط دسکتاپ مورد علاقه خود را انتخاب کنند.

یکی از ویژگی‌های برجسته Ubuntu، سیاست پشتیبانی از برنامه‌های طولانی‌مدت  (Long Term Support یا LTS) است. نسخه‌های LTS هر دو سال یک بار منتشر می‌شوند و به مدت پنج سال از به روزرسانی‌های امنیتی و پشتیبانی برخوردار هستند. این امر برای کاربران و سازمان‌ها که به پایداری و ثبات سیستم عامل خود اهمیت می‌دهند، بسیار مفید است.

همچنین، Ubuntu از سیستم مدیریت بسته apt استفاده می‌کند که به کاربران امکان می‌دهد برنامه‌ها و بسته‌های نرم‌افزاری را به راحتی نصب، بروزرسانی و حذف کنند. Ubuntu از زیرساخت Snap برای ارائه و نصب برنامه‌های نرم‌افزاری در قالب بسته‌های Snap استفاده می‌کند که به کاربران امکان می‌دهد برنامه‌های بسته شده و به روزرسانی‌های مستقل را از طریق فروشگاه برنامه‌های Snap انجام دهند.

توزیع Debian

 Debian یکی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین توزیع‌های لینوکس است که در زمان صحبت در مورد انواع مختلف لینوکس باید به آن اشاره کنیم. این توزیع توسط یک جامعه بزرگ از توسعه‌دهندگان در سراسر جهان توسعه و پشتیبانی می‌شود. هدف اصلی دیبان ساختن یک سیستم عامل از منبع آزاد و بر اساس اصول آزادی نرم‌افزار است.

یکی از ویژگی‌های برجسته دیبان، پایداری بالا و پشتیبانی بلندمدت آن است. دیبان از سیاست “تست شده و پایدار” استفاده می‌کند که به معنای این است که پیش از انتشار هر نسخه، آن را به طور وسیعی تست و تایید می‌کند تا از پایداری و عملکرد صحیح سیستم عامل اطمینان حاصل شود. نسخه‌های جدید دیبان هر دو سال یک بار منتشر می‌شوند و پشتیبانی بلندمدت تا پنج سال برای نسخه‌های استفاده‌شده است.

دیبان از سیستم مدیریت بسته APT (Advanced Package Tool) استفاده می‌کند که به کاربران امکان می‌دهد بسته‌ها و برنامه‌های نرم‌افزاری را به راحتی نصب، بروزرسانی و حذف کنند. همچنین، Debian دارای بزرگترین مخزن نرم‌افزاری بین توزیع‌های لینوکس است که شامل هزاران برنامه و ابزار است و کاربران می‌توانند به راحتی نرم‌افزارهای مورد نیاز خود را پیدا و نصب کنند.

دیبان نیز مانند Ubuntu از محیط دسکتاپ GNOME به عنوان محیط پیش‌فرض استفاده می‌کند، اما مانند Ubuntu، نسخه‌های دیگری از Debian با محیط‌های دسکتاپ دیگر نیز موجود است.

توزیع Arch Linux

Arch Linux یکی از انواع مختلف لینوکس است که بسیار انعطاف‌پذیر، ساده و خلاقانه طراحی شده است. این توزیع توسط یک جامعه از توسعه‌دهندگان آزاد تحت حمایت قرار می‌گیرد. هدف اصلی Arch Linux، ارائه یک سیستم عامل ساده، سریع، سبک و بهینه برای کاربران پیشرفته است.

یکی از ویژگی‌های برجسته Arch Linux، مدل نصب و پیکربندی بسیار انعطاف‌پذیر آن است. در مقابل توزیع‌های دیگر که ممکن است پیش‌فرض‌های زیادی داشته باشند، Arch Linux فقط یک نصب کننده پایه ارائه می‌دهد که به کاربر این امکان را می‌دهد سیستم عامل خود را به طور دقیق و سفارشی نصب و پیکربندی کند. این رویکرد شفافیت و کنترل بیشتری را به کاربران ارائه می‌دهد، اما نیازمند آگاهی و تجربه بیشتر از سیستم عامل لینوکس است.

Arch Linux از سیستم مدیریت بسته Pacman استفاده می‌کند که بسته‌ها را از مخازن رسمی Arch Linux و مخازن جامعه ارائه می‌دهد. Pacman به کاربران امکان می‌دهد بسته‌ها را به سادگی نصب، بروزرسانی و حذف کنند. همچنین، Arch Linux از سیستم پکیج‌سازی خود به نام Arch Build System (ABS) استفاده می‌کند که به کاربران این امکان را می‌دهد بسته‌ها را از منابع جستجو شده سفارشی سازی، ساخته و نصب کنند.

Arch Linux به عنوان یک توزیع Rolling Release شناخته می‌شود، به این معنی که به جای انتشار نسخه‌های مجزا، به طور مداوم بروزرسانی می‌شود. این امر به کاربران امکان می‌دهد همیشه از آخرین نسخه بسته‌ها و به‌روزرسانی‌ها بهره‌برداری کنند.

توزیع CentOS

CentOS (Community Enterprise Operating System) یک توزیع لینوکس مبتنی بر منبع باز است که بر پایه توزیع Red Hat Enterprise Linux (RHEL) ساخته شده است. هدف اصلی CentOS ارائه یک سیستم عامل استقراری، پایدار و با پشتیبانی بلندمدت برای استفاده در سرورها و محیط‌های کسب و کار است.

CentOS با استفاده از منابع متن‌باز RHEL، یک توزیع کاملاً سازگار با آن را ایجاد می‌کند. این امر به معنای این است که برنامه‌ها و سرویس‌هایی که بر روی RHEL اجرا می‌شوند، بدون هیچگونه تغییری بر روی CentOS نیز قابل اجرا هستند. این ویژگی این امکان را به کاربران می‌دهد که از امکانات و پشتیبانی RHEL برای استقرار و بهره‌برداری از سیستم‌های خود استفاده کنند ( بدون هزینه‌های لایسنس مرتبط با RHEL).

CentOS برای پشتیبانی بلندمدت منتشر می‌شود و به طور معمول، هر نسخه از CentOS برای مدت حداقل 10 سال بروزرسانی‌های امنیتی و پشتیبانی فنی دریافت می‌کند. این ویژگی برای سازمان‌ها و کاربران حرفه‌ای مهم است که به سیستم‌های پایدار و بدون اختلال نیاز دارند.

مانند RHEL، CentOS نیز بر روی بسته‌های RPM (Red Hat Package Manager) و سیستم مدیریت بسته YUM (Yellowdog Updater, Modified) استوار است. این به کاربران امکان می‌دهد بسته‌های نرم‌افزاری را به راحتی نصب، بروزرسانی و حذف کنند.

با توجه به اینکه CentOS بر پایه RHEL است، اکوسیستم ابزارهای مدیریتی و پشتیبانی فنی برای CentOS نیز وجود دارد. علاوه بر این، CentOS Community همچنین منابع و اطلاعات فراوانی را برای کاربران و توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند.

توزیع Mint

Linux Mint یک توزیع لینوکس مبتنی بر Ubuntu است که با هدف ارائه یک سیستم عامل ساده، کاربرپسند و قابل استفاده برای تمام کاربران ساخته شده است. توزیع Mint توسط یک تیم توسعه‌دهنده فعال و جامعه ایجاد شده است و بر اساس اصول آزاد و باز عمل می‌کند.

یکی از ویژگی‌های برجسته Linux Mint، رابط کاربری Cinnamon است که به طور پیش فرض در این توزیع استفاده می‌شود. Cinnamon یک رابط کاربری ساده، زیبا و کاربرپسند است که بر اساس فناوری GTK+ توسعه یافته است. این رابط کاربری امکاناتی شبیه به رابط کاربری سنتی ویندوز فراهم می‌کند و برای کاربرانی که از ویندوز به تازگی به لینوکس می‌آیند، آشنا و آسان استفاده می‌شود.

همچنین، Linux Mint از رابط کاربری دیگری به نام MATE نیز پشتیبانی می‌کند که بر پایه فناوری GTK+ 2 توسعه یافته است. MATE یک رابط کاربری سنتی و کلاسیک است که امکانات و قابلیت‌هایی مشابه با محیط کاربری GNOME 2 را فراهم می‌کند.

Linux Mint با استفاده از سیستم مدیریت بسته APT (Advanced Package Tool) و ابزار مرکزی به نام Software Manager امکان نصب و مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری را برای کاربران فراهم می‌کند. این توزیع از مخازن Ubuntu استفاده می‌کند و امکان دسترسی به هزاران برنامه و بسته نرم‌افزاری را فراهم می‌کند.

یکی از دیگر ویژگی‌های مهم Linux Mint، پشتیبانی بلندمدت است. تعهد Mint برای ارائه بروزرسانی‌های امنیتی و پشتیبانی فنی برای نسخه‌های LTS (Long Term Support) تا حداقل 5 سال است. این برای کاربرانی که به دنبال یک سیستم پایدار و بدون نیاز به بروزرسانی مکرر هستند، بسیار مهم است.

توزیع OpenSUSE

OpenSUSE یک توزیع لینوکس مبتنی بر سیستم عامل SUSE Linux Enterprise است. هدف اصلی این توزیع، ارائه یک سیستم عامل قدرتمند، پایدار و کاربرپسند برای استفاده در سرورها و رایانه‌های رومیزی است. OpenSUSE توسط یک جامعه توسعه‌دهنده فعال و پویا حمایت می‌شود. این جامعه شامل افراد، توسعه‌دهندگان و شرکت‌های مختلفی است که در توسعه، تست و پشتیبانی OpenSUSE مشارکت می‌کنند. همچنین، SUSE، شرکت تجاری پشتیبانی‌کننده این توزیع، نسخه اشتراکی با نام SUSE Linux Enterprise را نیز ارائه می‌دهد که برای استفاده در محیط‌های تجاری و سازمانی مناسب است. OpenSUSE دارای دو نسخه اصلی است: Leap و Tumbleweed که به شرح زیر هستند:

• OpenSUSE Leap: نسخه Leap بر پایه منابع SUSE Linux Enterprise ساخته شده است و به دلیل پایداری و استقرار درازمدت، برای استفاده در سرورها و محیط‌های تجاری مناسب است. Leap با استفاده از سیستم مدیریت بسته زنده zypper و ابزار مدیریت سیستم YAST، قابلیت‌های پیشرفته مدیریتی را فراهم می‌کند.
• OpenSUSE Tumbleweed: نسخه Tumbleweed یک توزیع رولینگ (Rolling Release) است که بروزرسانی‌های مستمر و پیوسته نرم‌افزارها و کتابخانه‌ها را فراهم می‌کند. این امر به معنای این است که کاربران می‌توانند همیشه از آخرین نسخه‌های نرم‌افزاری و بروزرسانی‌های امنیتی بهره‌برداری کنند. Tumbleweed برای کاربرانی مناسب است که به دنبال آخرین ویژگی‌ها و به‌روزرسانی‌ها در نرم‌افزارها هستند.

OpenSUSE به روی بسته‌های RPM (Red Hat Package Manager) و سیستم مدیریت بسته Zypper تکیه می‌کند. این ابزارها به کاربران اجازه می‌دهند بسته‌های نرم‌افزاری را به راحتی نصب، حذف و بروزرسانی کنند.

سخن پایانی

تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد انواع مختلف لینوکس در اختیار شما قرار دهیم. اگر به اطلاعات بیشتری در این زمینه نیاز دارید می‌توانید با کارشناسان ما در تماس باشید.