فعالسازی پایتون روی هاست اشتراکی

پایتون و ضرورت استفاده از هاست مناسب

پایتون به عنوان یک زبان برنامه‌نویسی سطح بالا و محبوب، در طیف گسترده‌ای از کاربردها استفاده می‌شود، از جمله:

• توسعه وب: با فریم‌ورک‌های قدرتمندی مانند Django و Flask.
• علم داده و یادگیری ماشین: به کمک کتابخانه‌های فراوانی نظیر NumPy و Pandas.
• اتوماسیون و اسکریپت‌نویسی.

برای اینکه پروژه‌های پایتون (مانند یک وبسایت جنگو یا یک API) به‌صورت شبانه‌روزی برای کاربران قابل دسترسی باشند، باید روی یک سرور یا هاست پایتون مستقر شوند. انتخاب هاست مناسب برای پروژه پایتون شما، که عملکرد، امنیت و انعطاف‌پذیری لازم را فراهم کند، بسیار مهم است.

مقایسه انواع هاست برای پروژه‌های پایتونی

انتخاب نوع هاست تاثیر مستقیمی بر عملکرد، امنیت و انعطاف‌پذیری پروژه شما دارد. در ادامه به بررسی گزینه‌های رایج برای میزبانی پروژه‌های پایتونی می‌پردازیم تا بتوانید بهترین تصمیم را متناسب با نیاز خود بگیرید.

هاست اشتراکی پایتون (Shared Hosting)

اکثر ارائه‌دهندگان معتبر هاست‌های اشتراکی لینوکسی، از پایتون پشتیبانی می‌کنند و معمولا از طریق ابزاری مانند Setup Python App در cPanel امکان فعالسازی را می‌دهند. این گزینه ارزان‌ترین راه است و برای پروژه‌های کوچک با ترافیک کم مناسب است.

• مزایا: قیمت پایین، سادگی تنظیم.
• معایب: منابع محدود، عدم امکان نصب کتابخانه‌های سیستمی، کنترل بسیار کم روی محیط.

سرور مجازی (VPS) و هاست ابری پایتون

سرور مجازی مناسب پایتون بهترین گزینه برای پروژه‌های بزرگ، با ترافیک بالا، یا پروژه‌هایی که نیاز به کتابخانه‌های خاص یا دسترسی‌های ریشه (Root) دارند، محسوب می‌شود. هاست ابری پایتون نیز انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری بالایی را ارائه می‌دهد.

• مزایا: کنترل کامل بر محیط سرور، منابع اختصاصی، امکان نصب هر نسخه و کتابخانه‌ای از پایتون، عملکرد بهینه.
• معایب: هزینه بالاتر، نیاز به دانش فنی بیشتر برای نصب و کانفیگ.

هاست رایگان پایتون

برخی پلتفرم‌ها هاست‌های رایگان یا پلن‌های رایگان محدود را برای پایتون ارائه می‌دهند که صرفا برای تست یا پروژه‌های غیرحرفه‌ای و کوچک مناسب هستند و معمولا محدودیت‌های زیادی در منابع و زمان اجرا دارند.

راهنمای فعالسازی پایتون روی هاست اشتراکی cPanel

اگر تصمیم به استفاده از هاست اشتراکی دارید و هاست شما از cPanel پشتیبانی می‌کند، فعالسازی پایتون عملا بسیار ساده است و نیاز به دانش فنی بالایی ندارد. کافیست مراحل زیر را دنبال کنید:

۱. اطمینان از پشتیبانی هاست

پیش از هر چیز، با بررسی پلن هاست یا تماس با پشتیبانی، مطمئن شوید که هاست شما از نسخه پایتون مورد نیاز شما پشتیبانی می‌کند.

۲. مراحل Setup Python App

پس از ورود به کنترل پنل، برای ایجاد محیط پایتون خود این مراحل را طی کنید:

• ورود به cPanel: با نام کاربری و رمز عبور خود وارد کنترل پنل شوید.
• بخش Software: در صفحه اصلی cPanel، به دنبال بخش Software یا «برنامه‌ها» باشید.
• Setup Python App: روی این گزینه کلیک کنید.

تنظیمات اپلیکیشن:

• نسخه پایتون: Version مورد نظر (مثلا Python 3.9) را انتخاب کنید.
• دایرکتوری اپلیکیشن: یک نام برای دایرکتوری (پوشه) برنامه خود وارد کنید. این دایرکتوری در فولدر اصلی سایت شما ساخته می‌شود (مثلا public_html/my_python_app).
• Module WSGI: معمولا برای پروژه‌های وب مانند Django یا Flask، نیازی به تغییر ندارد.
• ایجاد و اجرا: روی دکمه Setup یا Create کلیک کنید.

پس از انجام این مراحل، محیط پایتون شما ایجاد شده و می‌توانید فایل‌های پروژه خود را در دایرکتوری مشخص‌شده آپلود کنید.

نصب و اجرای پایتون در سرور مجازی (VPS)

اگر گزینه‌ سرور مجازی را انتخاب کرده‌اید، به دلیل کنترل کامل بر سیستم عامل، باید پایتون و محیط‌های مورد نیاز آن را به صورت دستی نصب و پیکربندی کنید. این مراحل برای سیستم‌عامل‌های رایج لینوکس مانند Ubuntu هستند:

۱. به‌روزرسانی سیستم و نصب پایتون

وارد محیط SSH شوید و دستورات زیر را به ترتیب اجرا کنید:

به‌روزرسانی فهرست بسته‌ها:

 sudo apt update 

ارتقاء بسته‌های نصب شده:

 sudo apt upgrade 

نصب نسخه پایتون مورد نظر:

 sudo apt install python3.10 

۲. نصب ابزارهای مدیریت پکیج و محیط مجازی

pip ابزار مدیریت پکیج‌های پایتون است و Virtual Environment (محیط مجازی) برای جدا کردن وابستگی‌های پروژه شما از سیستم ضروری است. این ابزارها را نصب کنید:

نصب pip:

 sudo apt install python3-pip 

نصب ابزار venv:

 sudo apt install python3.10-venv 

۳. ایجاد و فعالسازی محیط مجازی

به دایرکتوری پروژه بروید و مراحل زیر را دنبال کنید تا محیط مجازی ایجاد و فعال شود و بتوانید وابستگی‌های پروژه (مثل Django) را نصب کنید:

ایجاد محیط مجازی:

 python3.10 -m venv my_project_venv 

فعالسازی محیط مجازی:

 source my_project_venv/bin/activate 

نصب فریم‌ورک‌ها (مثلا جنگو):

 pip install django 

اجرای پروژه و مدیریت دسترسی‌های فایل

پس از نصب و پیکربندی محیط پایتون، نوبت به اجرای پروژه و اطمینان از دسترسی‌های صحیح فایل می‌رسد. این مراحل بسته به نوع هاست شما متفاوت است.

نحوه اجرای پروژه پایتون

• در هاست cPanel: سیستم Setup Python App به‌طور خودکار تنظیمات لازم را برای اجرای فریم‌ورک‌های وب مانند Django یا Flask انجام می‌دهد و نیازی به دستور دستی نیست.
• در سرور مجازی: برای اجرای اسکریپت‌های ساده از دستور زیر استفاده کنید (در حالی که محیط مجازی فعال است):

 python app.py 

برای پروژه‌های وب، باید از یک سرور واسط (مانند Gunicorn یا uWSGI) و یک وب‌سرور (مانند Nginx یا Apache) برای اتصال برنامه پایتون به اینترنت استفاده کنید.

تنظیم دسترسی‌های فایل (Permissions)

در برخی محیط‌ها، ممکن است لازم باشد دسترسی‌های دایرکتوری پروژه را تنظیم کنید تا سرور بتواند فایل‌ها را بخواند یا بنویسد. این عملیات معمولا توسط ابزار File Manager یا دستور chmod انجام می‌شود.

توجه امنیتی: برای مثال، chmod 755 filename یک دسترسی متعادل برای اجرای فایل‌ها فراهم می‌کند. استفاده از دسترسی 777 که حداکثر دسترسی ممکن است، به دلایل امنیتی به‌شدت توصیه نمی‌شود.

انتخاب هاست مناسب برای فریم‌ورک‌های اصلی پایتون

هنگام انتخاب هاست برای پروژه خود، نوع فریم‌ورک پایتون (مثل Django یا Flask) اهمیت زیادی دارد، چرا که هر کدام نیازهای متفاوتی برای مدیریت منابع و محیط دارند.

هاست مناسب برای Django

Django یک فریم‌ورک بزرگ (Full-stack) و قدرتمند است که به‌طور پیش‌فرض از پایگاه داده و سیستم‌های مسیریابی پیچیده استفاده می‌کند. این ویژگی‌ها نیاز به منابع سخت‌افزاری پایدارتر و کنترل کامل بر محیط سرور دارند.

• توصیه اصلی: سرور مجازی (VPS) یا زیرساخت ابری برای اجرای Django، بهترین انتخاب هستند. این گزینه‌ها به شما اجازه می‌دهند تا Nginx/Apache را به درستی کانفیگ کنید، Gunicorn یا uWSGI (سرورهای واسط) را نصب کنید و دیتابیس را مدیریت کنید.
• هاست اشتراکی: برای پروژه‌های کوچک و آموزشی قابل استفاده است، اما همیشه با خطر محدودیت منابع و عدم امکان تنظیمات پیشرفته (مانند سرور واسط) مواجه خواهید بود.

هاست مناسب برای Flask

Flask یک میکرو فریم‌ورک (Micro-framework) و سبک‌تر است. پروژه‌های Flask معمولا ساده‌تر هستند و منابع کمتری مصرف می‌کنند، اما همچنان برای استقرار حرفه‌ای نیاز به سرور واسط دارند.

• توصیه اصلی: هاست اشتراکی با قابلیت Setup Python App در cPanel اغلب برای پروژه‌های کوچک Flask کافی است.
• بهترین عملکرد: برای ترافیک بالا یا پروژه‌هایی که با APIهای خارجی زیادی تعامل دارند، VPS همچنان توصیه می‌شود تا بتوانید عملکرد را به حداکثر برسانید.

بهینه‌سازی و استقرار (Deployment) در هاست پایتون

اجرای موفق یک برنامه پایتونی فراتر از آپلود کد است؛ شما باید محیط اجرای آن را نیز بهینه کنید.

استفاده از فایل requirements.txt

مهم‌ترین قدم در استقرار هر پروژه پایتونی، استفاده از فایل requirements.txt است. این فایل تمام کتابخانه‌ها و پکیج‌های مورد نیاز پروژه شما (مثل Django==4.2 یا pandas==2.0) را فهرست می‌کند.

برای ایجاد این فایل در محیط توسعه (پیش از آپلود):

 pip freeze > requirements.txt 

سپس، در هاست (پس از فعالسازی محیط مجازی)، از دستور زیر برای نصب تمام وابستگی‌های پروژه استفاده کنید:

 pip install -r requirements.txt 

نقش سرورهای واسط (WSGI/ASGI Servers)

در سرورهای مجازی، نمی‌توانید وبسایت پایتونی خود را مستقیما با دستور python app.py اجرا کنید. شما نیاز به یک سرور واسط (مانلا Gunicorn یا uWSGI) دارید که به‌عنوان یک رابط بین برنامه پایتون شما و وب‌سرور خارجی (مانند Nginx) عمل کند.

• Nginx/Apache: اینها وب‌سرورهایی هستند که درخواست‌های HTTP را از کاربران دریافت می‌کنند.
• WSGI Server (Gunicorn/uWSGI): این سرورها درخواست‌ها را از Nginx دریافت کرده و آن را به کد پایتون شما منتقل می‌کنند تا خروجی تولید شود.

استفاده از این ساختار (Nginx + Gunicorn) باعث می‌شود که برنامه شما سریع‌تر، امن‌تر و پایدارتر در محیط تولید (Production) اجرا شود.