بلاکچین که در ابتدا به عنوان ایده اولیه فرد یا گروهی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو مطرح شد، بدون شک در حال حاضر تبدیل به یکی از اختراعات هوشمندانه سالیان اخیر شده است. از آن زمان تا به امروز این تکنولوژی دستخوش تغییرات زیاد و تبدیل به دستاوردی بزرگ شده است. بلاکچین در ابتدا به منظور استفاده در معاملات ارز دیجیتال بیتکوین بوجود آمد اما امروزه با توجه به پتانسیلهای بالای آن، کاربردهای بسیاری یافته است. حتی میتوان این ادعا را داشت که بلاکچین بوسیله ایجاد امکان انتقال اطلاعات دیجیتال به جای کپی کردن آن، بستری را برای خلق نوع نوینی از اینترنت را بوجود میآورد.
بلاکچین چیست؟
تکنولوژی بلاکچین در سادهترین تعریف، مجموعهای از رکوردهای زمانبندی شده وغیر قابل تغییراطلاعات میباشد. این رکوردها توسط مجموعهای از رایانههایی که در مالکیت شخص و یا ارگان خاصی نیستند مدیریت میشوند. همین نبود مدیریت مرکزی باعث ایجاد نوعی دموکراسی و در نتیجه جذابیت بالای این تکنولوژی شده است.
بلاکچین با وجود سادگی، راه هوشمندانهای برای انتقال اطلاعات به طور امن و خودکار از یک نقطه به نقطه دیگر است. پروسه به این شکل ایجاد میشود که یک سمت معامله آن را با ایجاد یک بلوک اطلاعات آغاز میکند. این بلوک توسط هزاران و حتی میلیونها رایانه موجود در سراسر شبکه تایید میشود. بلوک تایید شده به زنجیرهای ذخیره شده در شبکه اضافه میشود و به این شکل نه تنها رکوردی منحصر به فرد بلکه رکوردی با تاریخچه منحصر به فرد را خلق میکند. در واقع جعل هر رکورد نیازمند جعل تمام یک زنجیره با میلیونها مسیر و جزئیات است، عملی که تقریبا غیرممکن میباشد. این مکانیزم در ابتدا تنها توسط بیتکوین برای انتقالات مالی استفاده میشد اما عملا در موارد متعددی میتواند به کار گرفته شود.
برای مثال یک آژانس مسافرتی که قصد فروش بلیط قطار دارد را در نظر بگیرید.این بلیط از طریق درگاه وبسایت آژانس توسط مشتری خریداری میشود و درگاه بانکی در ازای انجام انتقال وجه، مبلغی از معامله را برمیدارد. استفاده از بلاکچین نه تنها این هزینه انتقال وجه را از معامله حذف میکند، بلکه میتواند بستری برای کل روند صدور بلیط باشد. در این مثال آژانس مسافرتی و مسافر طرفین معامله و یا مبدا و مقصد انتقال اطلاعات هستند. همچنین هر بلیط یک بلوک است که با هر سفارش جدید به زنجیره بلوکی بلیطها اضافه میشود. درست مشابه مبادلات مالی، روند صدور بلیط بر بستر بلاکچین نیز میتواند منحصر به فرد، مستقل و غیرقابل جعل انجام شود.
بزرگترین مزیت بلاکچین
اما با این وجود بزرگترین مزیت این تکنولوژی رایگان بودن آن است. بلاکچین به وسیله جایگزینی با سایر مکانیزمهای مبادلات مالی میتواند این هزینهها را به صفر برساند. این مورد باعث حذف واسطهها در هر معامله میشود و ضمن کاهش قیمت محصولات و خدمات باعث افزایش سود ارائه دهنده محصول یا خدمت میشود. برای مثال با گسترش این تکنولوژی و فراگیر شدن آن در آینده، حتی ممکن است شرکتهای کوچک و بزرگ واسطه مثل Spotify و Amazon که رابطی بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان قرار میگیرند، از معامله کنار گذاشته شوند.
بانکداری از دیگر صنعتهایی است که در صورت ادامه روند فعلی و در صورت گسترش کاربرد بلاکچین نابود خواهد شد. دلیل این امر آن است که عمده سیستم بانکی و مالی بر پایه کسر مبالغ کوچک و بزرگ از مبادله مالی بابت تسهیل آن است، درحالیکه تمامی این مبادلات را میتوان بر بستر بلاکچین به صورت رایگان انجام داد.