سیستم عامل سرور چیست؟

سیستم عامل سرور سیستمی است که صرفا برای استفاده در سرورها طراحی شده است و می‌تواند خدمات گسترده‌ای را به مشتریان ارائه دهد. در واقع، تا زمانی که این سیستم عامل وجود نداشته باشد، عملا استفاده از سرور امکان‌پذیر نیست. کسانی که می‌خواهند در این حیطه فعالت داشته باشند، باید ابتدا اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرند. شناخت سیستم عامل به آنها کمک می‌کند درک بهتری به عملکرد سرور داشته باشند و در نتیجه بهتر می‌توانند در این زمینه پیشرفت کنند.

در صورت تمایل می‌توانید مقاله بکاپ در سرور لینوکس را مطالعه فرمایید.

معرفی سیستم عامل سرور

همانطور که در بالا به آن اشاره کرده‌ایم این سیستم عامل تنها برای استفاده در سرورها طراحی شده است و می‌تواند خدمات زیادی را به مشتریان ارائه داهد. این سیستم عامل بسیار پیشرفته است و می‌تواند خدماتش را به صورت همزمان به مشتریان مختلف ارائه دهد. هر چقدر سیستم‌عاملی که در یک سرور به کار برده می‌شود، پیچیده‌تر باشد و ویژگی‌های بیشتری را در دل خود جای داده است به همان اندازه قوی‌تر خواهد بود.

وظایف سیستم عامل چیست؟

برای اینکه بخواهیم به وظایف سیستم عامل سرور اشاره کنیم، ابتدا باید به عملکرد سرورها توجه داشته باشیم. سرورها همان رایانه‌هایی هستند که می‌توانند داده‌ها و اطلاعات را به رایانه‌های دیگر ارائه دهند و این داده‌ها در فضای اینترنت به سیستم‌های روی شبکه LAN یا WAN ارائه می‌شوند. Apache HTTP Server و یا Microsoft IIS یکی از نمونه‌هایی است که باعث دسترسی به وب‌سایت‌ها می‌شود. وظایف سیستم عامل سرور به شرح زیر هستند:

• پشتیبانی و فعال کردن ویندوز: یکی از مهمترین وظایف سیستم‌های عاملی که بر روی سرور قرار دارند این است که از ویندوز پشتیبانی کنند و آن را فعال نگه دارند.
• پشتیبانی از فایل و پایگاه داده: تا زمانی که سیستم عاملی وجود نداشته باشد، پشتیبانی از فایل و سرور پایگاه داده صورت نخواهد گرفت.
• پشتیبانی از وب سرور: از وظایف دیگر سیستم عامل می‌توان به پشتیبانی از وب سرور، سرور پست، سرور برنامه و سرورچاپ اشاره کرد.

سیستم عامل سرور نسخه‌ای پیشرفته از سیستم عامل اصلی

در اینجا باید به یک مسئله بسیار مهم در مورد سیستم‌های عامل سرور اشاره کنیم. بهتر است بدانید سیستم عامل سرور همان نسخه پیشرفته از سیستم عامل اصلی است که وظیفه آن ارائه خدمات به درخواست‌هایی است که از سوی کامپیوترهای سرویس گیرنده در شبکه ارسال می‌گردد و می‌تواند تمامی عملکردهایی را که در یک محیط محاسباتی مشتری – سرور نیاز است، ارائه دهد.

این سیستم عامل چه ویژگی‌هایی دارد؟

اکنون که متوجه شدید سیستم‌های عامل سرور نسخه‌ای پیشرفته از سیستم عامل اصلی هستند ممکن است این سوال برایتان به وجود بیاید که این سیستم عامل چه ویژگی‌هایی دارد. در ادامه به معرفی برخی از ویژگی‌های آن می‌پردازیم.

اجرای فرآیندها

یکی از مهمترین ویژگی‌های سیستم عامل سرور اجرای همه و یا شاید بتوان گفت بیشتر فرآیندهایی است که درخواست آن به سیستم عامل ارسال می‌گردد.

انتقال داده‌های سنگین

همانطور که می‌دانید همیشه انتقال داده‌های سنگین بحث بسیار مهمی در سرورها بوده است. یکی از اهداف طراحی سیستم عامل برای سرور اجرای برنامه‌های بزرگ و انتقال داده‌های بزرگ و سنگین است.

ویژگی‌های دیگر این سیستم عامل

• این سیستم عامل دسترسی را به رابط کاربری گرافیک و رابط سطح فرمان ایجاد می‌کند.
• این سیستم عامل دارای تمامی ابزارهای مدیریتی است و می‌تواند طیف وسیعی از برنامه‌ها و وظایف را اجرا کند.
• این سیستم عامل رابط مرکزی برای مدیریت کاربران را ارائه می‌دهد و می‌توانید امنیت و سایر فرآیندهای مدیریتی را تامین کند.
• این سیستم عامل محیط پایدار به وجود می‌آورد که تمامی برنامه‌ها در آن اجرا می‌شوند. بهتر است بدانید اگر سیستم عامل مشکلاتی داشته باشد و یا در حال توسعه باشد، می‌تواند بر روی ورودی‌ها اثر بگذارد و روندها را کند سازد.
• این سیستم عامل نرم افزار، سخت افزار و فرآیندهای پیکربندی شبکه را در سطح پیشرفته فراهم می‌کند.
• این سیستم عامل کامپیوترها و سیستم عامل‌های مشتری را نظارت می‌کند و تحت مدیریت دارد.

بهتر است بدانید تمامی سرورها مستعد نفوذ پذیری هستند، در نتیجه اجرای سیستم عامل سرور با فایروال داخلی که دارای قابلیت‌های امنیتی است امری اجتناب ناپذیر است. وجود یک سیستم عامل مخرب از نفوذ هکرها و برنامه‌های مخرب جلوگیری می‌کند و همین امر امنیت را به میزان زیادی بالا می‌برد. اگر بخواهیم عملکرد اصلی سیستم عامل سرور را بیان کنیم باید به همکاری میان وب سرور و مرورگر اشاره داشته باشیم.

معرفی انواع سیستم عامل سرور

بهتر است بدانید امروزه سیستم‌های عامل متفاوتی وجود دارند که بر روی سرورها نصب می‌شوند. شناخت هر یک از آنها به شما کمک می‌کند تا بتوانید عملکرد سرورها را بشناسید و از ویژگی‌های آنها بهره ببرید. در ادامه تلاش می‌کنیم اطلاعات کاملی را در مورد این سیستم‌های عامل در اختیار شما قرار دهیم.

سیستم عامل ویندوز

شرکت مایکروسافت سیستم عامل ویندوز را گسترش و توسعه داده است که به عنوان خانواده‌ای از سیستم‌های عامل به شمار می‌رود. با استفاده از سیستم عامل ویندوز کاربر این امکان را دارد تا بتوانند بازی ها، فیلم ها، موسیقی، ذخیره فایل ها، اجرای نرم افزار را به خوبی انجام دهد. این مسئله باعث شده است که سیستم عامل ویندوز به یکی از محبوب‌ترین سیستم‌های عامل در سراسر دنیا تبدیل شود. همچنین، از این سیستم عامل می‌توان برای کارهای شخصی و حرفه‌ای استفاده کرد. Windows 2000، Windows 2003 چند نمونه از سری‌های سیستم‌عامل ویندوز هستند. این سیستم عامل موارد زیر را به خوبی به کاربرانش ارائه می‌دهد:

• مدیریت حافظه مجازی
• رابط کاربری گرافیکی، چند وظیفه ای
• پشتیبانی از دستگاه‌های جانبی مختلف

این سیستم عامل برای اجرا بر روی رایانه‌های رومیزی، سرورها و دستگاه‌های تلفن همراه مناسب است.

سیستم عامل لینوکس

سیستک عامل لینوکس نوعی نرم‌افزار اوپن سورس و رایگان است که برنامه‌نویسان از سراسر دنیا می‌توانند تغییرات خود را اعمال کنند. با توجه به این مسئله که این سیستم عامل اوپن سورس است و دائما در مسیر پیشرفت قرار دارد، توزیع‌های مختلفی در آن به وجود آمده است.

این سیستم عامل که به عنوان یکی از پرکاربردترین سیستم‌های عامل شناخته شده است می‎تواند منابع را به خوبی مدیریت کند و ارتباطی را میان سخت‌افزار و نرم‌افزارها به وجود می‌آورد. شاید برای شما جالب باشد که بدانید لینوکس در سال 1991، توسط یک دانشجوی فنلاندی به نام لینوس توروالذز به صورت متن باز طراحی گردید و نماد آن یک پنگوئن است. عملکرد این نرم‌افزار بدین گونه است که در آخرین لایه نرم‌افزارهای دیگر کامپیوتر قرار می‌گیرد، درخواست‌ها را دریافت می‌نماید و سپس به سخت‌افزار انتقال می‌دهد.

سیستم عامل یونیکس

سیستم عامل سرور دیگری که در اینجا باید به شما معرفی کنیم سیستم عامل یونیکس است. این سیستم عامل به عنوان یک سیستم عامل مبنا به شمار می‌رود و تقریبا می‌توان گفت پایه‌ تمامی سیستم‌های عامل یا داس است یا یونیکس. این سیستم عامل در سال 1963 توسط شرکت AT&T طراحی گردید و در سال 1972 بر روی 10 کامپیوتر به اجرا درآمد. پس از آن، برنامه‌نویسانی با نام تامپسون و ریچی این برنامه را با زبان C بازنویسی کردند.

همین امر باعث شد که یونیکس به سیستم عاملی تبدیل شود که تقریبا بر روی تمامی کامپیوترها قابل اجرا است. البته باید بدانید دلایل زیادی وجود داشت که سیستم یونیکس به یک سیستم عامل سرور معتبر و خاص تبدیل شد. این سیستم عامل به هیچ سخت‌افزار خاصی مقید نیست و در تمامی کامپیوترها قابل اجرا است. از این سیستم می‌توان بر روی کامپیوترهاي شخصی، آمیگاها، مکینتاشها، ایستگاههاي کاري، کامپیوترهاي کوچک، کامپیوترهاي بزرگ، و سوپرکامپیوترها استفاده کرد.

آیا سیستم عامل یونیکس تک کاربره است؟

یکی دیگر از دلایلی که باعث شده است سیستم عامل یونیکس به یک سیستم عامل سرور محبوب تبدیل شود چند کاربره بودن آن است که ثبات و امنیت زیادی دارد. شرکت سازنده سالیان زیادی تلاش کرد تا یک نسخه استاندار از این سیستم عامل را ارائه دهد، اما باید بدانید امروزه نسخه‌های مختلف یکسان و ناسازگاری از این سیستم عامل موجود است.

سیستم عامل Netware

از جمله سیستم‌های عاملی که باید به عنوان سیستم عامل سرور به آن اشاره کنیم سیستم عامل Netware است. این سیستم به طور گسترده در سبکه محلی LAN مورد استفاده قرار می‌گرفت که توسعه دهنده آن فردی به نام ناول است که این کار را در دهه 1980 انجام داد. این سیستم عامل مبتی بر سرور عمل می‌کند و به یک بک سرور اختصاصی نیاز دارد. از ویژگی‌های سیستم عامل Netware می‌توان به مدیریت حافظه فیزیکی چند پردازنده و با ظرفیت بالا اشاره کرد. همچنین، این سیستم عامل می‎تواند خدمات دسترسی به فایل های مشترک و چاپ و پشتیبانی از مقیاس پذیری بالای شبکه های شرکتی را از طریق استانداردهای باز و پروتکل های فایل ارائه دهد.

سیستم‌های عامل سری Netware که در نسخه‌های 2 و 3 ارائه شدند برای سرورهای قابل و چاپ مبتنی بر LAN مناسب هستند که از پروتکل Internetwork Packet Exchange (IPX) استفاده می‌کردند. در ادامه این سیستم‌های عامل در نسخه‌های 4 و 5 ارائه شدند که هر یک مبتنی بر پروتکل‌های خاصی کار می‌کردند و دارای ویژگی‌های زیادی بودند. به طور مثال، نسخه 5 که در حال حاضر آخرین نسخه این سیستم عامل سرور به شمار می‌رود  شامل پروتکل اینترنت بومی (IP) است و قابلیت یک هسته چند پردازشی جدید با پشتیبانی از حافظه مجازی را داراست.

Red Hat Enterprise Linux (RHEL)

یک سیستم عامل سرور که در اینجا باید به آن اشاره کنیم Red Hat Enterprise Linux (RHEL) است و بیشتر برای اهداف سازمانی و تجاری طراحی شده است. این سیستم عامل می‌تواند ثبات را به وجود بیاورد و امنیت آن بالاست. بسیاری از کارشناسان بر این عقیده هستند Red Hat Enterprise Linux (RHEL) یک سیستم عامل سرور برتر به شمار می‌شود و قابلیت اجرا بر روی سرورهای فیزیکی، محیط‌های مجازی مانند VMware، HyperV  و فضای ابری را داراست. اگر کارآیی، امنیت و ثبات در اولویت شماست باید بدانید انتخاب Red Hat Enterprise Linux (RHEL) بهترین گزینه برای شماست. این سیستم عامل سرور به صورت اشتراکی است و باید سالیانه اشتراکش تمدید شود.

مزایای سیستم عامل سرور

سیستم عامل سرور دارای مزایای زیادی است که در ادامه به مرور این مزایا می‌پردازیم:

• راندمان بالا: بهتر است بدانید استفاده از این سیستم عامل باعث می‌شود که وابستگی به سرورهای فیزیکی کاهش پیدا کند و همین امر راندمان را به میزان چشمگیری افزایش می‌دهد.
• ماندگاری بالا: یکی دیگر از مزایای سیستم عامل این است که ماندگاری بالایی دارد و منسوخ نمی‎شود. با توجه به این مسئله شما می‌توانید رشد مورد نظر را از این سیستم عامل انتظار داشته باشید.
• صرفه‌جویی زمانی: از جمله مزایای این سیستم عامل کاهش زمان توقف است و می‌تواند به بازدهی بالاتر شرکت‎ها و سازمان‌ها کمک کند.
• افزایش عملکرد: وجود این سیستم عامل می‎تواند عملکرد شبکه را بالا ببرد و رضایت بالای کاربران را در پی خواهد داشت.

سخن پایانی

تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد سیستم عامل سرور و انواع آن در اختیار شما قرار دهیم. این سیستم عامل تنها برای استفاده در سرورها طراحی شده است و می‌تواند خدمات زیادی را به مشتریان ارائه داهد. همچنین سیستم عامل سرور بسیار پیشرفته است و می‌تواند خدماتش را به صورت همزمان به مشتریان مختلف ارائه دهد. این سیستم دارای انواع مختلفی است که هر یک دارای مزایای خاصی هستند.